Facebook Trybuna Polska            Twitter Trybuna Polska           Youtube Trybuna Polska           Kontakt Trybuna Polska

 
sobota, 08 styczeń 2022 18:08

Karol Marks - najniebezpieczniejszy ekonomista w historii. Życie i tezy. Filmy z wykładów.

Karol Marks - życie i tezy Karol Marks - życie i tezy fot: Wikipedia - domena publiczna

Karol Marks. Jego dzieła na zawsze zmieniły historię Europy i świata. Skala, jaką osiągnął jego wpływ, zapewne przekroczyłaby jego wszelkie oczekiwania. Przez innego wybitnego filozofa, Paula Ricouera, nazywany mistrzem podejrzenia. Co kryje się pod tym terminem? "Mistrzowie podejrzenia" to inaczej mówiąc ci, którzy nie bali się zakwestionować idei wywodzących się z tradycji myślowej, w której żyli, nierzadko całkowicie zmieniając sposób patrzenia na świat.

W przypadku Marksa, krytyce uległa dogmatyka kapitalizmu. Systemu, który za życia ekonomisty wydawał się być niezastąpiony. W czasach, gdy tworzył, kapitalizm był trudną do postawienia w wątpliwość podstawą, stanowiącą niepodważalne źródło wszelkich ludzkich działań. On wskazał na jego słabości, czym znacząco osłabił jego pozycję.

Karol Marks i najważniejsze daty z jego życia

Karol Marks urodził się 5 maja 1818 roku w Trewir, a zmarł 14 marca w Londynie. W 1841 roku uzyskał doktorat z filozofii. W latach 1842-1843 był redaktorem w „Rheinische Zeitung”. W 1847 roku został członkiem Związku Komunistów, a rok później opublikował wraz z F. Engelsem Manifest komunistyczny. W 1849 roku wyjechał na stałe do Londynu. W latach 1864-1876 był przywódcą I Międzynarodówki. Pierwszy tom Kapitału opublikował w 1867 roku.

Kim był Karol Marks?

Karol Marks to najsłynniejszy przedstawiciel myśli socjalistycznej, niemiecki filozof, ekonomista i działacz rewolucyjny. W młodości należał do lewicy heglowskiej, grupy intelektualistów, którzy zajmowali się czynną krytyką zastanej rzeczywistości społecznej i ekonomicznej. Wraz z Engelsem, jego współpracownikiem, powołali do życia takie instytucje jak Związek Komunistów i Międzynarodowe Stowarzyszenie Robotników, nazywane też Pierwszą Międzynarodówką. Jego najważniejsze dzieła, czyli Manifest Komunistyczny i Kapitał, miały ogromny wpływ na ideologię późniejszego komunizmu.

Karol Marks i jego koncepcja uszczęśliwienia wszystkich

Myśl Marksa była niemalże wzorowym przejawem punktu zwrotnego w myśli politycznej, jakim była Wielka Rewolucja Francuska. To wtedy zaczęły się spory o wolność, władzę, naturę ludzką i relacje między ludźmi na łamach społeczeństwa. Całe następne stulecie było przepełnione tą tematyką. Coraz więcej ludzi zaczęło zauważać, że obecny porządek ekonomiczny jest niesprawiedliwy. Wtedy też tworzył Marks. Jego rozważania poprzedziły rozwój kapitalizmu, powstanie klasy robotniczej i pogłębienie się nierówności społecznych i wyzysku biednych przez bogatych. Te problemy stały się punktem wyjścia jego koncepcji ekonomicznych. Starał się zaproponować rozwiązanie, które uszczęśliwiłoby wszystkich, a nie tylko małą grupę ludzi.

Praca Marksa na początku służyła tylko innym

Marks na gruncie ekonomii politycznej porusza problem ideologii jako alienacji ekonomicznej. Twierdził on, że system kapitalistyczny opierający się na działaniu wolnego rynku jest przyczyną degradacji i upodlenia współczesnego człowieka. Robotnik (dziś pracownik) nie jest już autonomiczną istotą, a staje się częścią taśmy produkcyjnej. Podczas gdy on sam ledwo zarabia na przeżycie, jego praca przyczynia się do pomnażania bogactwa klasy posiadaczy. Jego praca jest wyobcowana, zamiast zaspokajać jego osobiste potrzeby, służy głównie do przynoszenia abstrakcyjnego zysku jego przełożonym. Marks uważał, że jest to atak na godność człowieka.

Konflikty gospodarcze wynikające z dysproporcji zawsze prowadzą do kryzysów

Marka twierdził, że taki stan rzeczy to prawdziwa ekonomiczna walka. Ten schemat adekwatny jest do całej historii ludzkości, która jest historią wyzyskiwania jednych przez drugich. To stosunki produkcji tworzą ekonomiczną strukturę społeczeństwa, na którą nakładają się formy świadomości. Wynika z tego, że stosunki gospodarcze w ogromnym stopniu wpływają na świadomość ludzi, która w obliczu niesprawiedliwego systemu jest nędzna. Marks postulował, że musi się to zmienić. Według niego konflikty gospodarcze wynikające z dysproporcji zawsze prowadzą do kryzysów, które pociągają za sobą przewroty społeczne. Uważał, że rewolucja jest nieuchronna i już na zawsze zmieni stosunki społeczne, prowadząc do komunizmu, systemu, w którym nikt nie pozostanie wykluczony. Tego typu przewrót prowadzić miał do likwidacji wolnego rynku i własności prywatnej. Tym sposobem powstać miało bezklasowe i sprawiedliwe społeczeństwo. Według niego władzę nad światem winien przejąć proletariat, klasa walcząca, niegodząca się na przejawy niesprawiedliwości. Tezy te były inspiracją m. in. Rewolucji Październikowej i myśli ekonomicznej Lenina, który na zawsze zmienił postrzeganie marksizmu.

Tezy Karola Marksa wpłynęły na całą późniejszą ekonomię

W związku z dosyć szeroką interpretacją myśli Marksa, jego teorie szufladkuje się często wyłącznie w obrębie ekonomizmu, jedynie aspirującego do miana prawdziwej nauki ekonomicznej. Tego typu ogólnie przyjęte schematy myślowe zaciemniają jednak istotę jego filozofii. Bezsprzecznym faktem jest, że jego tezy wpłynęły na wygląd całej późniejszej ekonomii. Jego poglądy niezwykle silnie wpłynęły na dalszą historię. To jego myśl, często źle rozumiana, stała się podstawą tzw. socjalizmu naukowego, który na stałe wpisał się w losy świata.

Tacy myśliciele jak Ricoeur właśnie, proponowali odczytanie jego dzieł na nowo. Historia pokazała, że fałszywa recepcja dzieł może prowadzić do tragedii na ogólnoświatową skalę. Ekonomiczne hipotezy Marksa mogą być przydatne także dzisiaj. Mimo krytyki rozwiązań, jakie proponował, nadal ceni się go za jego zrozumienie czynników ekonomicznych i ich rolę w kształtowaniu rzeczywistości społecznej. Zwracał on uwagę na nieludzkie warunki pracy i olbrzymią skalę społecznych nierówności, czyli rzeczy, z którymi mierzymy się również dzisiaj.

Zobacz wykłady o Karolu Marksie

Część 1 - spis treści

  • Życie Marksa 1:00
  • Okresy w twórczości 25:54
  • Feuerbach 29:49

Okres młodzieńczy 33:57

  • elementy pozanaukowe w myśleniu młodego Marksa 34:35
  • alienacja 41:05
  • żydostwo teoretyczne i praktyczne 49:49
  • Marks o religii 53:56

Część 2 - spis treści

  • Ideologia 1:00
  • Dialektyka 17:53
  • Materializm historyczny - źródła i zarys 26:39
  • Praca, środki i przedmiot pracy, 33:27
  • Własność 39:27
  • Formacje społ.-ekonom. i sposoby produkcji 42:45
  • Klasy społeczne, kryteria zróżnicowania społ. 45:21
  • Relacje miedzy klasami 54:00
  • Teoria wartości dodatkowej 58:27

  • Teatr współczesny: Realizacja Tadeusza Kantora – artysty totalnego
    Teatr współczesny: Realizacja Tadeusza Kantora – artysty totalnego

    U progu XX wieku europejski teatr współczesny przechodził intensywne przemiany, które w następnych latach nazwane zostały Wielką Reformą. Coraz więcej realizatorów sprzeciwiało się dominującej praktyce życia teatralnego – komercjalizacji, gwiazdorstwa, korupcji aktorów oraz hegemonii tekstu dramatycznego, któremu przedstawienie służyło jedynie za środek przekazu. Rozpoczęto zatem poszukiwania nowych form realizacji teatru u boku modernistycznej epoki. Odchodzono od realizmu wystawy. Ustanawiano reteatralizację teatru, teatru umownego czy poetyckiego teatru ogromnego (S. Wyspiański, 1904 rok).

    Napisano środa, 15 marzec 2023 13:22
  • Starożytny Rzym: Wyzwoleńcy
    Starożytny Rzym: Wyzwoleńcy

    W dniu wyzwolenia niewolnik stawał się wyzwoleńcem, a więc wolnym człowiekiem i obywatelem. Mógł od tej pory integrować się ze społeczeństwem, jednak zawsze dzielił go dystans od ludzi wolnych od urodzenia. Z jednej strony wyzwoleniec zobowiązany był do przestrzegania pewnych powinności i reguł, które nie dotyczyły innych obywateli. Z drugiej mógł często liczyć na wsparcie swojego byłego pana, czyli tzw. patrona.

    Napisano czwartek, 16 luty 2023 18:40
  • Heroizm i patriotyzm w antyku
    Heroizm i patriotyzm w antyku

    Heroizm czyli bohaterstwo i poświęcenie dobrej sprawie oraz patriotyzm czyli oddanie własnej ojczyźnie to postawy widoczne już w wiekach starożytnych. Były one jednak rozumiane nieco inaczej niż współcześnie, bowiem w antyku heroizm cechował nieliczne jednostki, ludzi pięknych i młodych, niemal półbogów, a pojęcie patriotyzmu było wysunięte na pierwszy plan – obrona godności własnego narodu była sprawa nadrzędną.

    Napisano wtorek, 17 styczeń 2023 15:14
  • Wojna polsko-bolszewicka 1919-1921: Bitwa Warszawska
    Wojna polsko-bolszewicka 1919-1921: Bitwa Warszawska

    W listopadzie 1918 r. Polska odzyskała niepodległości, lecz walka o ostateczny kształt jej granic trwała nadal. Najbardziej znaczące były działania skierowane przeciwko bolszewickiej Rosji. Batalia ta trwała od lutego 1919 r. do października 1920 r., a jej celem, oprócz walki o granicę, było powstrzymanie fali rewolucyjnej grożącej całej Europie.

    Napisano czwartek, 12 styczeń 2023 14:23
  • Integracja Europejska: Jak to było?
    Integracja Europejska: Jak to było?

    W latach okupacji hitlerowskiej w Europie, w państwach Wielkiej Koalicji rodziły się idee nowego ukształtowania sytuacji europejskiej. Największą aktywność w tym zakresie wykazywali politycy brytyjscy i ruch paneuropejski z centralą, zlokalizowaną w czasie wojny w Nowym Jorku. Natomiast w Londynie powstawały idee unii brytyjsko-francuskiej, polsko-czechosłowackiej i grecko-jugosłowiańskiej.

    Napisano środa, 14 grudzień 2022 11:55
  • II wojna światowa: Kampania wrześniowa 1939
    II wojna światowa: Kampania wrześniowa 1939

    „My w Polsce nie znamy pojęcia pokoju za wszelką cenę. Jest jedna rzecz w życiu ludzi, narodów i państw, która jest bezcenna: tą rzeczą jest honor.” Te słowa wypowiedział na kilka miesięcy przed wybuchem II wojny światowej minister spraw zagranicznych Józef Beck.

    Napisano czwartek, 01 wrzesień 2022 03:37
  • Karol Marks - najniebezpieczniejszy ekonomista w historii. Życie i tezy. Filmy z wykładów.
    Karol Marks - najniebezpieczniejszy ekonomista w historii. Å»ycie i tezy. Filmy z wykładów.

    Karol Marks. Jego dzieła na zawsze zmieniły historię Europy i świata. Skala, jaką osiągnął jego wpływ, zapewne przekroczyłaby jego wszelkie oczekiwania. Przez innego wybitnego filozofa, Paula Ricouera, nazywany mistrzem podejrzenia. Co kryje się pod tym terminem? "Mistrzowie podejrzenia" to inaczej mówiąc ci, którzy nie bali się zakwestionować idei wywodzących się z tradycji myślowej, w której żyli, nierzadko całkowicie zmieniając sposób patrzenia na świat.

    Napisano sobota, 08 styczeń 2022 18:08
  • 3 sylwetki szalonych kobiet II RP - Pola Negri, Tamara Łempicka i Halina Konopacka
    3 sylwetki szalonych kobiet II RP - Pola Negri, Tamara Łempicka i Halina Konopacka

    Rola kobiet w życiu politycznym i społecznym znacznie zyskała na sile w II RP, czyli tuż po odzyskaniu niepodległości. 28.11.1918 stał się dniem, w którym kobiety otrzymały prawa wyborcze i już w kolejnych wyborach parę kobiet pojawiło się w polskim Sejmie jak Gabriela Balicka-Iwanowska z ramienia partii narodowych czy też Zofia Sokolnicka.

    Napisano niedziela, 05 wrzesień 2021 12:40
  • Polska za panowania Piastów w skrócie plus 4 części filmu
    Polska za panowania Piastów w skrócie plus 4 części filmu

    Powstanie państwa polskiego przekształciło się w barwną legendę, a opowieści o czasach pierwszych władców niemal od razu stały się częścią tradycji dynastycznej Piastów. Spisał ją jako pierwszy w początku XII wieku anonimowy kronikarz zwany Gallem, ale relacje o pierwszych latach funkcjonowania władzy piastowskiej były rozpowszechniane już ponad sto lat wcześniej.

    Napisano sobota, 24 kwiecień 2021 19:33
  • Monarchia Karola Wielkiego
    Monarchia Karola Wielkiego

    Wędrówki plemion germańskich przyczyniły się do powstania na ziemiach dawnego cesarstwa zachodniorzymskiego kilku państewek plemiennych. Do największego znaczenia doszło państwo Franków. Jego zjednoczenia dokonał pod koniec V wieku król Chlodwig z rodu Merowingów, przyłączając prawie całą Galię. W 496 roku przyjął chrześcijaństwo, co zapewniło mu poparcie duchowieństwa.

    Napisano sobota, 17 kwiecień 2021 13:35
  • Naukowcy islamscy i ich wpływ na Europę
    Naukowcy islamscy i ich wpływ na Europę

    Należy wiedzieć, że w VII wieku n. e. arabski prorok, Mahomet, stworzył nową religię - islam. 100 lat po jego śmierci jego wyznawcy (muzułmanie) władali olbrzymim imperium, rozciągającym się od Hiszpanii do granic Chin. Warto wiedzieć, że rozkwit nauki i sztuki arabskiej nastąpił w latach 900 - 1200 n. e. Podstawę rozwoju średniowiecznej filozofii arabskiej stanowiły przekłady autorów greckich, szczególnie Arystotelesa.

    Napisano sobota, 30 styczeń 2021 19:30
  • Samorząd gminny w Królestwie Polskim - XIX wiek
    Samorząd gminny w Królestwie Polskim - XIX wiek

    Przełom XVIII i XIX wieku przyniósł zmianę statusu wsi, do tej pory traktowanej jako zależna od właściciela i rządzona przez niego społeczność lokalna. Aktem decydującym o charakterze gminy wiejskiej na obszarze późniejszego Królestwa Polskiego był dekret Fryderyka Augusta z dnia 23 lutego 1809 roku, który przesądził o ustroju gminy do momentu uwłaszczenia wsi w Królestwie.

    Napisano środa, 27 styczeń 2021 18:31
  • Czy „Solidarność" odniosła sukces? Postulaty
    Czy „Solidarność

    Patrząc na Polskę po latach wolności zdajemy sobie sprawę, że odpowiedź na pytanie zadane w tytule może być wyłącznie twierdząca. Runął Mur Berliński, runął mur oddzielający nasz kraj od zachodniej części Europy, runął mur dzielący Polaków. Największą zasługę miał w tym ruch „Solidarność”, który był iskrą wywołującą wielki ogień zmian na naszym kontynencie.

    Napisano poniedziałek, 25 styczeń 2021 17:49
  • Sztuka średniowiecza
    Sztuka średniowiecza

    Średniowiecze często określane jest jako wieki ciemne czy też czas upadku kultury, sztuki i nauki. Epoka ta kojarzy się z zacofaniem i zabobonami. Czy jednak tak było naprawdę? Żyjący w XIV w. włoski poeta Petrarka znany ze swoich sonetów do Laury, uważał, że po okresie światła (za jaki uważał antyk) nastał okres ciemności a więc średniowiecze. Sama nazwa głównego nurtu w sztuce średniowiecznej a więc gotyku, także jest nazwą mającą negatywne konotacje.

    Napisano sobota, 09 styczeń 2021 18:57
  • Stalinizm w Polsce
    Stalinizm w Polsce

    Polacy po 1945 roku znaleźli się w bardzo ciężkiej sytuacji polityczno-gospodarczej. Zakończenie II wojny światowej nie przyniosło oczekiwanej wolności, gdyż władzę objęli komuniści. Na ich czele stanął Bolesław Bierut. Od tego momentu Polska stała się uzależniona od Rosji. Najważniejsze decyzje wydawane były w Moskwie przez Józefa Stalina. Lata 1945- 1953 są nazywane stalinizmem lub terrorem stalinowskim, gdyż obejmują okres od końca II wojny światowej do śmierci Stalina.

    Napisano sobota, 09 styczeń 2021 18:33
  • Ciekawostki historyczne - Julia Augusta (Liwia Druzylla), pierwsza cesarzowa cesarstwa rzymskiego. Video
    Ciekawostki historyczne - Julia Augusta (Liwia Druzylla), pierwsza cesarzowa cesarstwa rzymskiego. Video

    Liwia Druzylla przez ponad pół wieku była najpotężniejszą cesarzową starożytnego Rzymu. Przysłowie mówi "Za każdym wielkim mężczyzną stoi wielka kobieta". Najlepszym, historycznym dowodem tej myśli, jest Cesarz August i jego żona Liwia Druzylla.
    Łacińskie słowo Augustus oznacza "majestatyczny, wyniesiony dzięki boskiej mocy".

    Napisano sobota, 09 styczeń 2021 13:35