Orla Perć - najtrudniejszy szlak w Tatrach. Jak go przejść?

Charakterystyka szlaku na Kozi Wierch

Orla Perć to najdłuższy graniowy szlak w Tatrach Wysokich położony na ponad 2000 m n.p.m. liczący około 4,3 km długości.

Szlak jest oznaczony czerwonymi znakami i jest uważany za najtrudniejszy i najniebezpieczniejszy szlak wysokogórski w Polsce. Orla Perć jest często opisywana jako najtrudniejszy szlak w Tatrach, co czyni ją wyzwaniem dla doświadczonych turystów. Czerwony szlak prowadzi od przełęczy Zawrat przez Świnicę i od 2021 roku stał się jednokierunkowy na odcinku Zawrat-Kozi Wierch, co miało na celu zwiększenie bezpieczeństwa na szlaku.

Trasa jest bardzo piękna. Znajdują się naniej m.in. takie miejsca widokowe jak:

• Zawrat (2159 m n.p.m.),
• Kozi Wierch (2291 m n.p.m.),
• Skrajny Granat (2225 m n.p.m.)
• Krzyżne (2112 m n.p.m.).

Najcięższy znakowany szlak turystyczny w polskich Tatrach

Nazwa Orla Perć została zaproponowana od 1901 roku. Towarzystwo Tatrzańskie nie miało żadnych wstępnych planów wprowadzenia tego programu, ale udało się. Szlak zaprojektowali Ojciec Valenty Gadowski i Jakub Gąsienica Wawrytko w ramach pracy Klimka Bachledy. W oryginalnej formie w 1932 roku Orla Perć biegła od Krzyżnego do Polany pod Wołoszynem, ale przejście to zostało zablokowane przez park naturalny

Trudność tego niebezpiecznego szlaku

• Orla Perć to szlak wymagający, dla doświadczonych turystów, a przejście całej trasy zajmuje około 6-7 h.

• Latem i wczesną jesienią, które uważane są za najlepszy czas do pokonywania Orlej Perci, turystów na szlaku jest bardzo dużo.

• Za najtrudniejszy odcinek szlaku Orla Perć uważany jest fragment od Zawratu na Kozi Wierch przez Kozią Przełęcz, który został oznaczony jako szlak jednokierunkowy w celu poprawy bezpieczeństwa i płynności przejścia.

Przygotowanie do przejścia przez Dolinę Pięciu Stawów Polskich

• Orla Perć na pewno nie jest szlakiem, który można brać pod uwagę podczas pierwszych wycieczek w Tatrach.

• Jeżeli jesteś zupełnie początkujący w chodzeniu po eksponowanych, zabezpieczonych szlakach, spróbuj najpierw swoich sił w łatwiejszych miejscach i przede wszystkim sprawdź swoją odporność na dużą ilość luftu pod nogami (lub obok nich).

• Przejście Orlej Perci wymaga dobrej kondycji.

• Warto mieć w telefonie aplikację RATUNEK oraz nr tel. do TOPR/GOPR  985 lub 601 100 300.

Szlaki dojściowe przez Kozią Przełęcz

Na Orlą Perć można dojść ze znajdujących się u jej stóp dolin – Doliny Gąsienicowej i Doliny Pięciu Stawów Polskich. Z Doliny Gąsienicowej prowadzi niebieski szlak, który biegnie z Murowańca do Zawratu przez Kozią Przełęcz. Alternatywnie, można wybrać żółty szlak, który łączy Murowaniec z Doliną Pięciu Stawów.

Szlaków na odcinku Zawrat – Skrajny Granat jest kilka, co ułatwia dzielenie trasy na krótsze odcinki oraz ewentualne wycofanie się, gdy pogoda się pogorszy.

Opis szlaku

• O Orlej Perci powstały całe przewodniki, więc tutaj tylko krótko scharakteryzuję jej przebieg.

• Orla Perć - kultowy tatrzański szlak to wyzwanie dla doświadczonych turystów.

• Szlak prowadzi granią od Zawratu do Koziego Wierchu.

• Odcinek szlaku od Zawratu do Koziej Przełęczy jest jednokierunkowy. Alternatywną trasą zejścia z wyższych szczytów jest szlak żółty, który łączy różne doliny i prowadzi bez trudności w korzystnych warunkach.

Czas przejścia

• Przejście całej Orlej Perci, od Zawratu do Krzyżnego, powinno zająć od 6 do 7 godzin.

• Pokonanie całego szlaku w jeden dzień jest oczywiście możliwe i może stanowić swoiste wyzwanie. Zejście żółtym szlakiem z Krzyżnego do Murowańca jest popularną trasą zejściową, prowadzącą przez malowniczą Dolinę Pańszczyca.

Orla Perć z dzieckiem

• Orla Perć nie jest szlakiem, na który można zabierać dzieci.

• Długa wędrówka eksponowanym terenem jest męcząca dla dorosłego, a dla dziecka w podwójnie.

• Trudne szlaki wysokogórskie nie są właściwym miejscem dla kilkulatków.

• Góry poczekają.

Orla Perć zimą

• Orla Perć zimą to przedsięwzięcie wyłącznie dla osób mających duże doświadczenie w takich warunkach.

• Sztucznych ułatwień nie będzie nawet widać spod śniegu, nie wspominając w ogóle o możliwości skorzystania z nich.

• Krótko mówiąc, jeśli szukacie informacji o tym jak się za zimowe przejście Orlej Perci zabrać, nie jesteście na to gotowi.

Słynna drabinka – Orla Perć

Ze wszystkich sztucznych ułatwień w polskich Tatrach na Orlej Perci najbardziej znana jest 8 metrowa stalowa drabina (1904 rok), która znajduje się na Zmarłej Turni nad Kozią Przełęczą. Drabinę wyremontowano po ponad 120 latach (15 IX 2023). Teraz jest szersza, ma gęsto położone stopnie, poręcz i stalowy sznur. Leciwa drabina zakończy swój żywot w Muzeum Taternictwa i Narciarstwa.

Ciesz się z Orlej Perci

Zakończenie wędrówki Orlą Percią to nie tylko satysfakcja z pokonania jednego z najtrudniejszych szlaków w Tatrach, ale także wyjątkowe doświadczenie kontaktu z naturą. Malownicze widoki, surowość gór i bliskość przepaści budzą respekt, ale także dają poczucie pokory wobec sił natury. Dla wielu turystów Orla Perć staje się swoistym testem wytrzymałości, sprawności fizycznej i odporności psychicznej.

Jednakże Orla Perć nie jest dla każdego – wymaga nie tylko odpowiedniego przygotowania kondycyjnego i umiejętności poruszania się w trudnych, górskich warunkach, ale także odpowiedzialności. Turyści muszą zdawać sobie sprawę z niebezpieczeństw i w pełni świadomie podejmować wyzwania, jakie niesie ze sobą Orla Perć. Niezależnie od pory roku, zawsze trzeba być gotowym na zmienne warunki pogodowe, które mogą znacząco wpłynąć na trudność szlaku Orlej Perci.

Dla tych, którzy podejmą się tego wyzwania, Orla Perć oferuje nagrodę w postaci zapierających dech w piersiach panoram oraz niepowtarzalnych wspomnień. Jednak, co najważniejsze, po zakończeniu tej przygody każdy wędrowiec powinien czuć dumę z odpowiedzialnego podejścia do wyzwań, jakie niosą ze sobą góry – bo właśnie to stanowi kwintesencję turystyki górskiej.

Uważaj! Na Orlej Perci od początku istnienia zginęło ponad 140 osób!

Najważniejsze pojęcie które powinienieś znać wybierając się na szlak

• Orla Perć – najtrudniejszy szlak turystyczny w polskich Tatrach, prowadzący przez grzbiet Tatr Wysokich od przełęczy Zawrat do przełęczy Krzyżne.

• Tatry Wysokie – najwyższa część Tatr, w której znajduje się Orla Perć, charakteryzująca się stromymi graniami, szczytami i trudnymi szlakami.

• Zawrat – przełęcz w Tatrach Wysokich, stanowiąca początkowy punkt szlaku Orlej Perci.

• Krzyżne – przełęcz w Tatrach Wysokich, która jest końcowym punktem szlaku Orlej Perci.

• Grań – wąski, ostry grzbiet górski. Orla Perć prowadzi w dużej mierze po graniach, co czyni szlak tak trudnym.

• Szlak turystyczny – oznakowana trasa w górach przeznaczona do pieszej turystyki. Orla Perć jest szlakiem o charakterze wspinaczkowym, przeznaczonym dla doświadczonych turystów.

• Ekspozycja – termin odnoszący się do odsłoniętych, stromych odcinków szlaku, które narażają turystów na duże przepaście. Orla Perć słynie z licznych odcinków o dużej ekspozycji.

• Łańcuchy – stalowe łańcuchy zamontowane w trudniejszych miejscach szlaku, które pomagają turystom w pokonaniu stromych i niebezpiecznych odcinków na Orlej Perci.

• Kluczowe odcinki – szczególnie trudne fragmenty szlaku, takie jak Żleb Kulczyńskiego, Kozi Wierch czy Granaty, gdzie wspinaczka wymaga dużej ostrożności i umiejętności.

• Kozia Przełęcz – jedna z przełęczy na szlaku Orlej Perci, uważana za jeden z bardziej wymagających technicznie odcinków.

• Żleb – wąska, stroma dolina w górach. Na Orlej Perci znajduje się m.in. Żleb Kulczyńskiego, który jest jednym z bardziej niebezpiecznych miejsc.

• Kozi Wierch – najwyższy szczyt położony w całości po polskiej stronie Tatr (2291 m n.p.m.), będący częścią szlaku Orlej Perci.

• Granaty – trzy szczyty (Mały Granat, Pośredni Granat i Wielki Granat), które są jednym z najtrudniejszych odcinków Orlej Perci, znanym z dużej ekspozycji.

• Zejście awaryjne – możliwość zejścia z Orlej Perci na łatwiejsze szlaki w przypadku trudnych warunków pogodowych lub wyczerpania. Najczęściej wykorzystywane zejścia to zejście z Zawratu i Krzyżnego.

• Trudności techniczne – pojęcie określające stopień trudności szlaku pod kątem wspinaczki i pokonywania przeszkód terenowych. Orla Perć jest jednym z najbardziej technicznie wymagających szlaków w Polsce.

• Taternictwo – sport wspinaczkowy uprawiany w Tatrach, często na trudnych, nieoznakowanych trasach. Orla Perć nie jest szlakiem wspinaczkowym w pełnym tego słowa znaczeniu, ale wymaga podstawowych umiejętności taternickich.

• Schronisko Murowaniec – popularne schronisko na Hali Gąsienicowej, często odwiedzane przez turystów wędrujących szlakiem Orlej Perci.

• Szczyty na Orlej Perci – najwyższe szczyty na trasie to Zawratowa Turnia, Kozi Wierch i Granaty, które oferują wspaniałe, ale również niebezpieczne widoki.

• Zabezpieczenia na szlaku – oprócz łańcuchów, na Orlej Perci zamontowane są również klamry i drabinki, które ułatwiają pokonywanie stromych odcinków.

• Śmiertelność na szlaku – niestety, Orla Perć uznawana jest za jeden z najniebezpieczniejszych szlaków w Polsce i odnotowano tam wiele wypadków, w tym śmiertelnych. Wymaga od turystów pełnej koncentracji i odpowiedniego przygotowania.