niedziela, 10 listopad 2024 21:24

Kolonializm w XIX wieku: Cele, skutki i konflikty

Kolonializm w XIX wieku Kolonializm w XIX wieku fot: domena publiczna CC

Kolonializm był sposobem uzależniania krajów mniej rozwiniętych przez te o wiele lepiej rozwinięte, które będą tym słabiej rozwiniętym narzucać swoją lepszą pozycję i swoje własne zdanie. Później te słabsze kraje wykorzystywane były pod kątem ekonomicznym, gospodarczym, surowcowym, ale też i ludnościowym. Dużym przeskokiem było to, co działo się w drugiej połowie wieku XIX, czyli zakaz handlu ludźmi. Skoro nie można było ludzmi handlować to w zamian wykorzystywano ich do pracy i podczas konfliktów kolonialnych.

Podbój i uzależnianie terenów

Podbijano tereny i doprowadzano do uzależnienia ludzi od metropolii, czyli kraju macierzystego, który kontrolował podbite obszary. Tworzono protektoraty, czyli obszary kontrolowane przez władze metropolii, z lokalnymi przedstawicielami władzy. Półkolonie były teoretycznie niezależne, ale faktycznie kontrolowane. Dominia, jak Kanada, miały pewną niezależność, lecz pozostawały zależne od metropolii.

Kolonializm w XIX wieku
Kolonializm 1898, fot: Wikimedia, domena publiczna CC

Cele kolonializmu

Jakie były przyczyny kolonializmu? One są dosyć istotne, bo chodziło przede wszystkim o zdobycie surowców naturalnych, nowych terenów, zwiększenia zysków, które będą generować takie metropolie. Chodziło o opanowanie szlaków handlowych, komunikacyjnych, które będą miały wielkie znaczenie w późniejszych czasach. Szukanie taniej siły roboczej, skoro nie można mieć niewolników, to można mieć przecież tak naprawdę ludzi, którzy będą wykorzystywani na potęgę do pracy choćby w kopalniach, przy wydobyciu itd. Ludzie o białym kolorze skóry czuli się wyżsi cywilizacyjnie od innych kolorów skóry i byli przedstawiani jako misjonarze, którzy będą szli z cywilizacją do krajów podbitych. Będą szli z religią na ustach, z krzyżem w ręku, ale nie do końca będzie to misją cywilizacyjną, tylko bardziej chodzi o przykrywkę przed tym, że chcą po prostu te tereny podbijać.

Ekspansja kolonialna w Afryce

I to jest kwestia tutaj niestety bardzo brutalna, ponieważ ta ekspansja, czyli powiększanie swojego terenu pod kątem politycznym, ekonomicznym będzie właściwie na potęgę rozwijać się na całym świecie i wychodzić głównie to będzie z krajów europejskich. Po wynalezieniu chininy (Veletier), leku na malarię, kolonizacja Afryki mogła nabrać tempa. Najwięcej kolonii miały Wielka Brytania i Francja. Brytyjczycy zdobyli Egipt i inne tereny, Francuzi – Algierię i Maroko. Niemcy przejęli Togo i Kamerun, a Włosi – Etiopię i Somalię.

Kolonializm w Azji

Przejdzmy do polityki kolonialnej w Azji. Tu będziemy mieli również Brytyjczyków, czyli będziemy mieli tereny poniekąd chińskie, ale też Indie, czyli perła w koronie brytyjskiej, co jest takim dosyć istotnym aspektem, o którym warto tutaj wiedzieć. Francuzi mają Indochiny, na przykład Filipiny będą mieli, Amerykanie, Japończycy będą włączali się w ekspansję terytorialną na oceanie, czyli na tych wysepkach, które pod kątem strategicznym dla Japończyków będą miały ogromne znaczenie. Mówimy też o Rosji, która będzie miała Kaukaz, Syberię w Azji pod swoim tak naprawdę panowaniem, ale tam też i swoje trzy grosze dorzucą Portugalczycy - będą mieli port w Makau, w Chinach, czy też porty w Indiach (pojedyncze porty oczywiście). I Niemcy, i Włosi też będą swoje zęby ostrzyć na tereny azjatyckie. Chodzi o kruszce, chodzi o bogactwa, które można po prostu wyeksploatować. I to niestety będzie miało miejsce, ponieważ idąc do skutków kolonializmu, zacznijmy sobie może od tych negatywnych.

Skutki kolonializmu

Negatywne:

Przede wszystkim dochodzi do eksterminacji ludności w imię bogactwa, w imię zdobywania nowych surowców. Następnie, no pomimo tego, że żeby zdobywać te surowce, żeby je eksploatować, trzeba będzie budować drogi, mosty, więc będzie na dużą skalę zniszczenie środowiska naturalnego. To nie wzięło się z niczego, ponieważ to, co było niegdyś bogactwem w Afryce, zostało przez Europeczyków po prostu wyeksploatowane. A przy okazji zanikną też tamtejszej wierzenia, ponieważ niestety, ale chrześcijaństwo było narzucane w większości krajów kolonialnych jako coś, co jest idealnym rozwiązaniem dla wszystkich. I czy im to się podoba, czy też nie, trzeba będzie te kolonie chrystianizować. 

Pozytywne:

Buduje się mosty, drogi, porty, wielkie budynki dla władz lokalnych, ale to i tak jest wszystko robione w imię podboju, więc nie do końca pozytyw, chociaż jako tako te tereny były w sumie to rozwijane. Kolonializm wyglądał troszeczkę inaczej pod kątem krajów kolonialnych, bo Brytyjczycy będą eksploatować, będą wyniszczać, a Francuzi będą stawiać też na rozwój edukacji. Dla Francuzów ważne było to, że wykształcony rdzenny mieszkaniec będzie tak samo dobrym realizatorem ich planów jak ten francuski, więc rozwój edukacji jest tutaj też pozytywem. Na przykład Francuzi będą też umożliwiać wyjazdy do Europy w celach edukacyjnych mieszkańców swoich kolonii, co jest pozytywem. Oczywiście, żeby te tereny utrzymać, trzeba by też o nie zadbać pod kątem również medycyny, więc i rozwój medycyny będzie tutaj pozytywny. Ale jak patrzymy sobie na Afrykę współcześnie, to ten skutek pozytywny pod kątem medycznym, rozwoju medycyny chyba aż tak bardzo się nie przyjął, co zresztą możemy tutaj sobie zobaczyć na co dzień.

Idąc sobie dalej i podsumowując. Do największych zdobyczy kolonialnych doszli Brytyjczycy, mając wspomnianą Kanadę, Australię, Nową Zelandię, Indie, o których mówiłem wcześniej, tereny afrykańskie, czyli RPA, kraj przylądkowy, Egipt i Sudan pod swoją kontrolą. Jest to duża ilość terytoriów i będzie to wynikiem polityki królowej Wiktorii która będzie rozwijać potęgę brytyjską niemalże do granic możliwości.

Konflikty kolonialne

Przejdzmy do konfliktów kolonialnych. To nie jest tak, że Europejczyk przychodzi, biały człowiek przychodzi, a inny kolor skóry będzie mu po prostu podporzdkowany i będzie robił to, co Europejczyk chce. Skolonializowane ludy zaczynały się w końcu buntować i wtedy te bunty kończły się zazwyczaj porażką, klęską.

  • I tak było na przykład w Indiach, gdzie będzie odbyło powstanie Sipajów. Oczywiście będzie to powstanie przeciwko Brytyjczykom. Sipajowie mieli dość tej polityki brytyjskiej, która będzie potęgować podział kastowy w Indiach. Podział na kilka grup społecznych, które będą miały tutaj największe znaczenie. Skończyło się niestety dramatem i utwierdzeniem Brytyjczyków w tym, że podział kastowy będzie dla nich korzystny i to widać w Indiach już wolnych, co prawda, ale do dzisiaj.
  • W Sudanie dochodzi do bardzo dużego ruchu, na czele którego stanął Mahdi. Mieliśmy tu powstanie Mahdiego. „Mahdi” odnosi się do Muhammada Ahmada ibn Abdullaha, przywódcy religijnego, który ogłosił się Mahdim (Mesjaszem). Chodziło o to, że Egipcjanie wspierani przez Brytyjczyków będą chcieli dokonać podboju Sudanu i Mahdi nie chciał do tego dopuścić. Chciał wyzwlić Sudan spod ich wpływów i dążył do utworzenia niezależnego państwa islamskiego opartego na jego interpretacji islamu. Skończyło się tym, że powstanie Mahdiego upadło. Ostatecznie pokonano mahdystów w bitwie pod Omdurmanem. Brytyjczycy i Egipcjanie jeszcze mocniej wszli w tereny sudańskie i coraz bardziej przyporządkowali sobie sudańczyków..
  • Na koniec przejdziemy do Chin i tu będziemy mieć dwa bardzo istotne konflikty. Pierwszym będzie konflikt zwany wojnami opiumowymi. Opium to jest narkotyk, który w pewnym momencie zastąpił wręcz srebro. Chińczycy bardzo chętnie z tego opiumu korzystali, odurzali się nim. Władze chińskie to widziały, więc postanowiły przeciwdziałać. Doszło do wojen przeciwko Brytyjczykom, którzy ten opium do Chin sprowadzali. Skończyło się tym, że Chińczycy przegrywają. Inne kraje europejskie, inne kraje potęgi, mocarstwa światowe zaczęły coraz mocniej wchodzić w posiadanie terenów chińskich. To z kolei skończyło się wybuchem powstania bokserów, które było skierowane przeciwko wszystkim tak naprawdę krajom, które ingerowały w sprawy wewnętrzne Chin. Skończyło się niestety tragedią, ponieważ bardzo mocno zostali Chińczycy zdominowani przez kraje europejskie, to po pierwsze. A po drugie, w wyniku niestety tej porażki, Chiny będą również mocno chrystianizowane.

Jak widzimy kolonializm to zły czas dla świata. Narzucanie przez mocarstwa swoich reguł słabszym skończyło się ich zniewoleniem. Dopiero po długim czasie kraje te uzyskały swoję wolność i niepodległość.

Artykuły powiązane

  • Quincy Jones: Legendarny muzyk i producent, zmarł w wieku 91 lat Quincy Jones: Legendarny muzyk i producent, zmarł w wieku 91 lat

    Quincy Jones, wybitny amerykański producent muzyczny, znany z pracy z takimi gwiazdami jak Michael Jackson i Frank Sinatra, zmarł w wieku 91 lat. Rzecznik rodziny, Arnold Robinson, poinformował, że Jones zmarł spokojnie w swoim domu w Bel Air w niedzielę wieczorem, otoczony przez rodzinę. Jego śmierć to ogromna strata dla świata muzyki, ale jednocześnie okazja do uczczenia imponującego życia i kariery tego niepowtarzalnego artysty.

  • Mike Jeffries: Były prezes Abercrombie & Fitch aresztowany za handel ludźmi Mike Jeffries: Były prezes Abercrombie & Fitch aresztowany za handel ludźmi

    Mike Jeffries, były dyrektor generalny znanej marki modowej Abercrombie & Fitch, został aresztowany we wtorek pod zarzutami handlu ludźmi i prostytucji międzystanowej. Wraz z nim aresztowano jego partnera, Matthew Smitha, oraz trzeciego podejrzanego, Jamesa Jacobsona. Śledztwo prowadzone przez FBI i prokuraturę obejmuje działalność trwającą od 2008 do 2015 roku.

  • Zayn Malik: Artysta odwołuje trasę koncertową po śmierci przyjaciela Zayn Malik: Artysta odwołuje trasę koncertową po śmierci przyjaciela

    Zayn Malik ogłosił, że w wyniku tragicznej śmierci Liama Payne'a odwołuje amerykańską część swojej trasy koncertowej "Stairway to the Sky". Wokalista poinformował o tej decyzji na swoim profilu w mediach społecznościowych, podkreślając, że stracił bliskiego przyjaciela i "brata". Śmierć Payne'a była dla niego szokującym i bolesnym wydarzeniem.

  • Liam Payne: Śmierć byłego wokalisty One Direction Liam Payne: Śmierć byłego wokalisty One Direction

    Liam Payne, były członek zespołu One Direction, zmarł w wieku 31 lat po upadku z trzeciego piętra hotelu w Buenos Aires, w Argentynie. Jak poinformowała lokalna policja, Payne został znaleziony martwy po tym, jak służby ratunkowe odpowiedziały na wezwanie w luksusowej dzielnicy Palermo.

  • Berlin: Obchody rocznicy ataku Hamasu na Izrael Berlin: Obchody rocznicy ataku Hamasu na Izrael

    W rocznicę tragicznych wydarzeń z 7 października 2023 roku, Berlin staje się miejscem licznych uroczystości i demonstracji. Tego dnia, dokładnie rok temu, Hamas przeprowadził brutalny atak na Izrael, w wyniku którego zginęło około 1200 osób, a wielu zostało porwanych. Stolica Niemiec upamiętnia te wydarzenia poprzez liczne manifestacje, uroczystości oraz pokojowe marsze. Różnorodność wydarzeń sprawia, że w mieście panuje napięta atmosfera, a policja mobilizuje aż 2000 funkcjonariuszy, by zapewnić porządek wśród protestujących.

  • Kolonializm w XIX wieku: Cele, skutki i konflikty
    Kolonializm w XIX wieku: Cele, skutki i konflikty

    Kolonializm był sposobem uzależniania krajów mniej rozwiniętych przez te o wiele lepiej rozwinięte, które będą tym słabiej rozwiniętym narzucać swoją lepszą pozycję i swoje własne zdanie. Później te słabsze kraje wykorzystywane były pod kątem ekonomicznym, gospodarczym, surowcowym, ale też i ludnościowym. Dużym przeskokiem było to, co działo się w drugiej połowie wieku XIX, czyli zakaz handlu ludźmi. Skoro nie można było ludzmi handlować to w zamian wykorzystywano ich do pracy i podczas konfliktów kolonialnych.

    Napisano niedziela, 10 listopad 2024 21:24
  • Morze Bałtyckie: Polacy odkrywają XIX-wieczny wrak na dnie morza
    Morze Bałtyckie: Polacy odkrywają XIX-wieczny wrak na dnie morza

    Polscy nurkowie dokonali fascynującego odkrycia na szwedzkiej części Bałtyku. Znaleziono wrak żaglowca z XIX wieku, który przewoził cenny ładunek, w tym szampana, wino, porcelanę i wodę mineralną.

    Napisano środa, 24 lipiec 2024 13:24
  • Pompeje: Nowe odkrycia w Regionie 9 rzucają światło na starożytny świat
    Pompeje: Nowe odkrycia w Regionie 9 rzucają światło na starożytny świat

    Pompeje, miasto zatrzymane w czasie przez katastroficzny wybuch Wezuwiusza w 79 r. n.e., kontynuuje odkrywanie przed nami swoich sekretów. Dzięki najnowszym wykopaliskom archeologicznym, prowadzonym w tzw. „Regionie 9”, udało się ujawnić niezwykłe dzieła sztuki i artefakty, które rzucają nowe światło na codzienne życie, kulturę i tragedię dawnych mieszkańców.

    Napisano czwartek, 11 kwiecień 2024 20:26
  • Cesarstwo Rzymskie: Hełmy grzebieniowe
    Cesarstwo Rzymskie: Hełmy grzebieniowe

    Wśród wielu artefaktów z okresu starożytności, hełmy grzebieniowe Cesarstwa Rzymskiego wyróżniają się jako ikony militarnego rzemiosła i artyzmu. Pierwsze znaleziska tych hełmów datuje się na początek IV wieku n.e., a ich rozwój i zastosowanie odzwierciedlają zmieniającą się naturę rzymskiej wojny oraz wpływy kulturowe ówczesnego świata.

    Napisano poniedziałek, 04 grudzień 2023 11:30
  • Trzęsienia ziemi w Europie środkowej
    Trzęsienia ziemi w Europie środkowej

    Trzęsienia ziemi - naturalne katastrofy, które od zawsze wzbudzały strach i zdumienie ludzkości. Pomimo że środkowa Europa nie jest pierwszym miejscem, które przychodzi nam na myśl, gdy myślimy o sejsmicznych wstrząsach, ta część kontynentu ma swoją historię dotyczącą tego zjawiska. Ale jakie są jej źródła? Dlaczego tak się dzieje? Oto głębsze spojrzenie na trzęsienia ziemi w środkowej Europie.

    Napisano wtorek, 10 październik 2023 09:29
  • Barcelona 2017: Referendum i walka o niepodległość Katalonii
    Barcelona 2017: Referendum i walka o niepodległość Katalonii

    017 rok przyniósł dla Hiszpanii wyjątkowe wyzwanie, kiedy to serce kraju, Katalonia, podjęła decyzję o przeprowadzeniu referendum niepodległościowego. Barcelona stała się epicentrum konfliktu pomiędzy separatystami a rządem centralnym w Madrycie.

    Napisano niedziela, 08 październik 2023 15:22
  • Afgańscy talibowie. Kim są?
    Afgańscy talibowie. Kim są?

    Kiedy słyszymy słowo "Talibowie", nasze myśli często przeskakują do wizji surowego reżimu islamskiego, kamienowania i zakazu dla kobiet uczestniczenia w życiu publicznym. Ale kim naprawdę są Talibowie? Jakie są korzenie tego ruchu i jakie oddziaływanie ma on na Afganistan i cały świat?

    Napisano niedziela, 08 październik 2023 10:46
  • Co to jest Hezbollah?
    Co to jest Hezbollah?

    Bliski Wschód jest od wieków skomplikowanym regionem, w którym współistnieją różne kultury, religie i interesy polityczne. Jednym z najbardziej kontrowersyjnych i dyskusyjnych elementów współczesnej mozaiki politycznej tego regionu jest Hezbollah, libańska organizacja polityczno-wojskowa. Czy Hezbollah to bojownicy o wolność, czy może narzędzie w rękach większych graczy na Bliskim Wschodzie?

    Napisano niedziela, 08 październik 2023 10:27
  • Co to jest Hamas?
    Co to jest Hamas?

    Bliski Wschód, kraina o złożonej historii, pełen konfliktów i sojuszy, przez wieki stanowił tło dla wielu znaczących wydarzeń na świecie. Jego geopolityczne znaczenie często bywa przysłonięte przez jedno z najbardziej kontrowersyjnych i nierozwiązanych konfliktów współczesności – konflikt izraelsko-palestyński. Jednym z kluczowych graczy w tej zawiłej rozgrywce jest Hamas. Ale kim lub czym właściwie jest Hamas? Czy można go jednoznacznie zdefiniować jako organizację terrorystyczną, czy też posiada on głębsze, bardziej złożone oblicze?

    Napisano niedziela, 08 październik 2023 09:54
  • Konflikt izraelsko-palestyński: O co chodzi?
    Konflikt izraelsko-palestyński: O co chodzi?

    Bliski Wschód, krzyżówka cywilizacji, jest świadkiem licznych konfliktów od setek lat. Jeden z nich, konflikt izraelsko-palestyński, jest szczególnie doniosły, dotykając serc i umysłów ludzi na całym świecie. Z korzeniami sięgającymi początków XX wieku, ta walka o ziemię, tożsamość i suwerenność stała się jednym z najbardziej zapalnych i trudnych do rozwiązania sporów międzynarodowych.

    Napisano niedziela, 08 październik 2023 09:40
  • Cesarze Rzymscy: Rządy, dokonania i najważniejsi z nich
    Cesarze Rzymscy: Rządy, dokonania i najważniejsi z nich

    Cesarze rzymscy byli władcami Imperium Rzymskiego, które kontrolowało większość Europy, część Afryki i Azji. Imperium to było jednym z największych i najpotężniejszych w historii świata, a cesarze, którzy rządzili nim przez wieki, wpłynęli na historię, kulturę i społeczeństwo na całym świecie. W tym artykule przyjrzymy się bliżej cesarzom rzymskim, ich rządom, dokonaniom i wpływowi na historię.

    Napisano środa, 05 kwiecień 2023 16:00
  • Starożytny Rzym: Wojny z Barbarzyńcami
    Starożytny Rzym: Wojny z Barbarzyńcami

    Starożytny Rzym był jednym z największych i najpotężniejszych imperiów w historii. Jednym z kluczowych elementów jego sukcesu była siła i potęga armii rzymskiej, która przyczyniła się do podboju i kontrolowania wielu terenów na całym świecie. Jednakże, Rzym był też obiektem inwazji i ataków ze strony różnych ludów barbarzyńskich, co skłoniło do wielu wojen. W tym artykule przyjrzymy się bliżej wojnom Starożytnego Rzymu z barbarzyńcami, ich przyczynom, przebiegowi i skutkom.

    Napisano środa, 05 kwiecień 2023 15:55
  • Starożytny Rzym: Armia - historia, znaczenie i organizacja
    Starożytny Rzym: Armia - historia, znaczenie i organizacja

    Armia rzymska była jednym z najważniejszych w historii świata. W Starożytnym Rzymie była to instytucja, która pełniła wiele różnorodnych funkcji, w tym ochronę terytorium, obronę granic, ale także zdobywanie nowych terenów i ekspansję terytorialną. W tym artykule przyjrzymy się bliżej historii, znaczeniu i organizacji armii rzymskiej.

    Napisano środa, 05 kwiecień 2023 15:50
  • Oktawian August: Pierwszy cesarz Rzymu
    Oktawian August: Pierwszy cesarz Rzymu

    Oktawian August, znany również jako Augustus, był pierwszym cesarzem rzymskim i jednym z najbardziej wpływowych władców w historii świata. Jego rządy trwały od 27 p.n.e. do 14 n.e., a jego wpływ na kulturę, literaturę, architekturę i politykę  widoczny jest aż do dzisiaj.

    Napisano środa, 05 kwiecień 2023 16:06
  • Starożytny Rzym: Kim byli gladiatorzy?
    Starożytny Rzym: Kim byli gladiatorzy?

    Gladiatorzy byli jednymi z najbardziej kultowych postaci w Starożytnym Rzymie. Znani z walk na arenie, byli uważani za symbole siły, męstwa i odwagi. Jednak ich historia i znaczenie były o wiele bardziej złożone i różnorodne niż tylko walki na arenie. W tym artykule przyjrzymy się bliżej historii i znaczeniu gladiatorów w Starożytnym Rzymie.

    Napisano środa, 05 kwiecień 2023 15:40
  • Teatr współczesny: Realizacja Tadeusza Kantora – artysty totalnego
    Teatr współczesny: Realizacja Tadeusza Kantora – artysty totalnego

    U progu XX wieku europejski teatr współczesny przechodził intensywne przemiany, które w następnych latach nazwane zostały Wielką Reformą. Coraz więcej realizatorów sprzeciwiało się dominującej praktyce życia teatralnego – komercjalizacji, gwiazdorstwa, korupcji aktorów oraz hegemonii tekstu dramatycznego, któremu przedstawienie służyło jedynie za środek przekazu. Rozpoczęto zatem poszukiwania nowych form realizacji teatru u boku modernistycznej epoki. Odchodzono od realizmu wystawy. Ustanawiano reteatralizację teatru, teatru umownego czy poetyckiego teatru ogromnego (S. Wyspiański, 1904 rok).

    Napisano środa, 15 marzec 2023 13:22
  • Starożytny Rzym: Wyzwoleńcy
    Starożytny Rzym: Wyzwoleńcy

    W dniu wyzwolenia niewolnik stawał się wyzwoleńcem, a więc wolnym człowiekiem i obywatelem. Mógł od tej pory integrować się ze społeczeństwem, jednak zawsze dzielił go dystans od ludzi wolnych od urodzenia. Z jednej strony wyzwoleniec zobowiązany był do przestrzegania pewnych powinności i reguł, które nie dotyczyły innych obywateli. Z drugiej mógł często liczyć na wsparcie swojego byłego pana, czyli tzw. patrona.

    Napisano czwartek, 16 luty 2023 18:40
  • Heroizm i patriotyzm w antyku
    Heroizm i patriotyzm w antyku

    Heroizm czyli bohaterstwo i poświęcenie dobrej sprawie oraz patriotyzm czyli oddanie własnej ojczyźnie to postawy widoczne już w wiekach starożytnych. Były one jednak rozumiane nieco inaczej niż współcześnie, bowiem w antyku heroizm cechował nieliczne jednostki, ludzi pięknych i młodych, niemal półbogów, a pojęcie patriotyzmu było wysunięte na pierwszy plan – obrona godności własnego narodu była sprawa nadrzędną.

    Napisano wtorek, 17 styczeń 2023 15:14
  • Wojna polsko-bolszewicka 1919-1921: Bitwa Warszawska
    Wojna polsko-bolszewicka 1919-1921: Bitwa Warszawska

    W listopadzie 1918 r. Polska odzyskała niepodległości, lecz walka o ostateczny kształt jej granic trwała nadal. Najbardziej znaczące były działania skierowane przeciwko bolszewickiej Rosji. Batalia ta trwała od lutego 1919 r. do października 1920 r., a jej celem, oprócz walki o granicę, było powstrzymanie fali rewolucyjnej grożącej całej Europie.

    Napisano czwartek, 12 styczeń 2023 14:23
  • Integracja Europejska: Jak to było?
    Integracja Europejska: Jak to było?

    W latach okupacji hitlerowskiej w Europie, w państwach Wielkiej Koalicji rodziły się idee nowego ukształtowania sytuacji europejskiej. Największą aktywność w tym zakresie wykazywali politycy brytyjscy i ruch paneuropejski z centralą, zlokalizowaną w czasie wojny w Nowym Jorku. Natomiast w Londynie powstawały idee unii brytyjsko-francuskiej, polsko-czechosłowackiej i grecko-jugosłowiańskiej.

    Napisano środa, 14 grudzień 2022 11:55