poniedziałek, 25 styczeń 2021 17:49

Czy „Solidarność" odniosła sukces? Postulaty

Postulaty Solidarności i jej sukces Postulaty Solidarności i jej sukces

Patrząc na Polskę po latach wolności zdajemy sobie sprawę, że odpowiedź na pytanie zadane w tytule może być wyłącznie twierdząca. Runął Mur Berliński, runął mur oddzielający nasz kraj od zachodniej części Europy, runął mur dzielący Polaków. Największą zasługę miał w tym ruch „Solidarność”, który był iskrą wywołującą wielki ogień zmian na naszym kontynencie.

 

Rzeczpospolita niezależna i suwerenna

Nie należę do pokolenia, które było świadkiem upadku systemu komunistycznego. Widzę jednak, że dzisiejsza Polska ani trochę nie przypomina PRL-u, który znam z opowieści moich rodziców i dziadków. Panuje demokracja i wolność słowa, ludzie nie są dręczeni przez aparat państwowy ze względu na przekonania polityczne – został zrealizowany trzeci z postulatów z sierpnia 1980r. Nie występują problemy z dostępnością różnorodnych towarów, tak częste jeszcze kilkadziesiąt lat temu. Widać też, że Rzeczpospolita jest krajem w pełni niezależnym i suwerennym, które może podejmować decyzje zgodne z własną racją stanu. Jakże inne jest to państwo, gdy porównamy je z socjalistyczną, zależną od ZSRR gospodarczo i politycznie Rzeczpospolitą Ludową. Lata temu nikt nie wyobrażał sobie, że polscy obywatele będą mieli prawo do swobodnego przemieszczania się na terenie całej Europy, co aktualnie jest usankcjonowane prawnie. Teraz Polska jest krajem rozwijającym się gospodarczo i społecznie, które pewnie wkroczyło w XXI w.

Walka Solidarności o wolność pracowników

Jednym z pierwszych kroków, jakie podjęła, „Solidarność” reprezentując polskie społeczeństwo niegodzące się na bycie uciskanym, było przedstawienie 21 Postulatów 17 sierpnia 1980r. Wiele z tych żądań jest istotne także w dzisiejszych czasach. Aktualnie zagwarantowana jest swobodna działalność niezależnych związków zawodowych (dzisiaj zrzeszonych głównie w NSZZ „Solidarność” i OPZZ), a także prawo do strajku. Należy jednak zauważyć, że czasami rozgoryczeni pracownicy posuwają się do przemocy fizycznej, co wiąże się z odpowiedzią służb porządkowych. Nie wolno mylić takich sytuacji z brutalnym tłumieniem protestów w okresie PRL, takich jak masakra górników w Kopalni Wujek. Uważam, że osoby porównujące tamte czasy z dzisiejszymi nie szanują tych, którzy zginęli, walcząc o godne warunki do życia.

Prawo pracowników - emerytura

Postulaty, Solidarności” nie odnosiły się tylko do działalności związków zawodowych, ale do ogólnie pojętych praw pracowników. Najbardziej podstawowym z nich jest emerytura. ZUS to piramida finansowa, która prędzej czy później runie. Niestety, nasz krajowy budżet nie jest w stanie zapewnić godziwej emerytury ludziom, którzy właśnie osiągnęli odpowiedni wiek, a co dopiero kilku milionom ludzi w grupie wiekowej poniżej 60 roku życia. Nie jest to dobre dla społeczeństwa, jednak dotąd nikt nie był w stanie przeprowadzić gruntownej reformy systemu. W dzisiejszych czasach ludzie są zmuszeni sami odkładać pieniądze, aby zapewnić sobie godziwe warunki do życia w okresie starości. Gdy jesteśmy w podeszłym wieku, stajemy się coraz bardziej podatni na różnego rodzaju choroby i często wymagamy profesjonalnej opieki medycznej. Zapewnić ją może ogólnodostępna służba zdrowia. Jeśli chodzi o warunki jej pracy, są one dobre, choć zdarzają się wyjątki. Szpitale są bezpieczne, a usługi w nich są na wysokim poziomie. Lekarze są dobrze opłacani, w przeciwieństwie do pielęgniarek, których praca jest często niedoceniana. Wielkim problemem są także kolejki do specjalistów. Niekiedy czas oczekiwania na badanie wynosi ponad rok i jest to sytuacja niedopuszczalna. Pod tym względem służba zdrowia wymaga poważnej poprawy. Nie można jednak powiedzieć, że ludzie są zagrożeni przez kiepski system opieki zdrowotnej.

Postulaty Solidarności

  1. Akceptacja niezależnych od partii i pracodawców wolnych związków zawodowych wynikających z ratyfikowanych przez PRL Konwencji nr 87 Międzynarodowej Organizacji Pracy, dotyczących wolności związków zawodowych.
  2. Zagwarantowanie prawa do strajku oraz bezpieczeństwa strajkującym i osobom wspomagającym.
  3. Przestrzegać zagwarantowanej w Konstytucji PRL wolności słowa, druku, publikacji, a tym samym nie represjonować niezależnych wydawnictw oraz udostępnić środki masowego przekazu dla przedstawicieli wszystkich wyznań.
  4. Przywrócić do poprzednich praw:
    - ludzi zwolnionych z pracy po strajkach w 1970 i 1976 r. studentów wydalonych z uczelni za przekonania,
    - zwolnić wszystkich więźniów politycznych (w tym Edmunda Zadrożyńskiego, Jana Kozłowskiego, Marka Kozłowskiego),
    - znieść represje za przekonania.
  5. Podać w środkach masowego przekazu informację o utworzeniu Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego oraz publikować jego żądania.
  6. Podać realne działania mające na celu wyprowadzenie kraju z sytuacji kryzysowej poprzez:
    - podanie do publicznej wiadomości pełnej informacji o sytuacji społeczno-gospodarczej,
    - umożliwienie wszystkim środowiskom i warstwom społecznym uczestniczenie w dyskusji nad programem reform.
  7. Wypłacić wszystkim pracownikom biorącym udział w strajku wynagrodzenie za okres strajku, jak za urlop wypoczynkowy, z funduszu CRZZ.
  8. Podnieść zasadnicze uposażenie każdego pracownika o 2000 zł na miesiąc, jako rekompensatę dotychczasowego wzrostu cen.
  9. Zagwarantować automatyczny wzrost płac równolegle do wzrostu cen i spadku wartości pieniądza.
  10. Realizować pełne zaopatrzenie rynku wewnętrznego w artykuły żywnościowe, a eksportować tylko nadwyżki.
  11. Znieść ceny komercyjne oraz sprzedaż za dewizy w tzw. eksporcie wewnętrznym.
  12. Wprowadzić zasady doboru kadry kierowniczej na zasadach kwalifikacji, a nie przynależności partyjnej oraz znieść przywileje MO, SB i aparatu partyjnego poprzez: zrównanie zasiłków rodzinnych zlikwidowanie specjalnych sprzedaży, itp.
  13. Wprowadzić na mięso i jego przetwory kartki - bony żywnościowe (do czasu opanowania sytuacji na rynku).
  14. Obniżyć wiek emerytalny dla kobiet do 55 lat, a dla mężczyzn do lat 60 lub przepracowanie w PRL 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn bez względu na wiek.
  15. Zrównać renty i emerytury starego portfela do poziomu aktualnie wypłacanych.
  16. Poprawić warunki pracy służby zdrowia, co zapewni pełną opiekę medyczną osobom pracującym.
  17. Zapewnić odpowiednią ilość miejsc w żłobkach i przedszkolach dla dzieci kobiet pracujących.
  18. Wprowadzić urlop macierzyński płatny przez okres trzech lat na wychowanie dziecka.
  19. Skrócić czas oczekiwania na mieszkania.
  20. Podnieść diety z 40 zł na 100 złotych i dodatek za rozłąkę.
  21. Wprowadzić wszystkie soboty wolne od pracy. Pracownikom w ruchu ciągłym i systemie czterobrygadowym brak wolnych sobót zrekompensować zwiększonym wymiarem urlopu wypoczynkowego lub innymi płatnymi dniami wolnymi od pracy.

Punkty 17 i 18 dotyczą możliwości wychowania dzieci i zapewnieniu im dobrej opieki. Liczba przedszkoli i żłobków, zarówno publicznych, jak i prywatnych, rośnie z roku na rok, dzięki czemu coraz mniej matek jest zmuszona porzucić na dłuższy okres pracę zawodową. Urlopy macierzyńskie, po skumulowaniu, mają łącznie długość 52 tygodni (przy jednym dziecku). W tym przypadku postulaty solidarności nie zostały spełnione. Z drugiej strony wypłata 80% procent pensji przez okres 3 lat byłaby dla pracodawcy wielkim obciążeniem, co skutkowałoby gwałtownym wzrostem niechęci do zatrudniania kobiet chcących w przyszłości urodzić dziecko. Warto też przypomnieć o dwutygodniowym urlopie ojcowskim (z możliwością wydłużenia).

Ostatni z postulatów dotyczył pracy w soboty. Dla dużej liczby osób początek weekendu jest kolejnym dniem pracy. Niestety, ludzie ci nie mogą liczyć na dodatkowy dzień wolny w innym terminie. Wiadomo, że soboty są dodatkowo płatne, jednak nie rekompensuje to straconego czasu, który byłoby można spędzić z rodziną czy przyjaciółmi. Ważnym aspektem jest handel w niedzielę. Polacy są przyzwyczajeni do możliwości zakupów w ostatni dzień tygodnia i nie zwracają uwagi na to, że kasjerzy i pracownicy obsługi są zmuszani do pracy w niedzielę właśnie przez nich. Uważam, że aby ograniczyć handel w ten jeden dzień, potrzebna jest zmiana mentalności całego społeczeństwa, które musi stać się czułe na sytuację innych. Na szczęście tak się stało.

Relikty PRLu

Pomimo transformacji ustrojowej, w naszym systemie państwowym pozostało wiele reliktów z czasów PRL. Są to m. in. przywileje dla różnych grup zawodowych. Doceniam pracę górników pod ziemią, lecz czym na wcześniejszą emeryturę zasłużył sobie człowiek zatrudniony w spółce węglowej na biurowym stanowisku? W czym lepszy jest policjant czy urzędnik od zwykłego Kowalskiego, że ma prawo do otrzymania trzynastej, a czasem i czternastej pensji? Sprawy te wymagają podjęcia zdecydowanych kroków, jednak kolejne rządy unikają tej sprawy, bojąc się o swoje poparcie. Należy także zwrócić uwagę na działalność prezesów państwowych spółek, którzy nawet po kilku miesiącach pracy odchodzili, wypłacając sobie kilkunastotysięczne odprawy. Niepokój budzi też rosnąca armia urzędników, większa nawet niż w słusznie minionych czasach.

Ponad czterdzieści lat temu powstała „Solidarność”, dzięki której mury runęły. To ludziom tam działającym zawdzięczamy w dużym stopniu naszą wolność. Trzeba o tym pamiętać i godnie uhonorować tych, którzy walczyli za dzisiejszą Polskę. Musimy także uważać, by jej dzieło nie poszło na marne, starając się zmieniać nasz kraj na lepsze.

  • Cesarstwo Rzymskie: Hełmy grzebieniowe
    Cesarstwo Rzymskie: Hełmy grzebieniowe

    Wśród wielu artefaktów z okresu starożytności, hełmy grzebieniowe Cesarstwa Rzymskiego wyróżniają się jako ikony militarnego rzemiosła i artyzmu. Pierwsze znaleziska tych hełmów datuje się na początek IV wieku n.e., a ich rozwój i zastosowanie odzwierciedlają zmieniającą się naturę rzymskiej wojny oraz wpływy kulturowe ówczesnego świata.

    Napisano poniedziałek, 04 grudzień 2023 11:30
  • Trzęsienia ziemi w Europie środkowej
    Trzęsienia ziemi w Europie środkowej

    Trzęsienia ziemi - naturalne katastrofy, które od zawsze wzbudzały strach i zdumienie ludzkości. Pomimo że środkowa Europa nie jest pierwszym miejscem, które przychodzi nam na myśl, gdy myślimy o sejsmicznych wstrząsach, ta część kontynentu ma swoją historię dotyczącą tego zjawiska. Ale jakie są jej źródła? Dlaczego tak się dzieje? Oto głębsze spojrzenie na trzęsienia ziemi w środkowej Europie.

    Napisano wtorek, 10 październik 2023 09:29
  • Barcelona 2017: Referendum i walka o niepodległość Katalonii
    Barcelona 2017: Referendum i walka o niepodległość Katalonii

    017 rok przyniósł dla Hiszpanii wyjątkowe wyzwanie, kiedy to serce kraju, Katalonia, podjęła decyzję o przeprowadzeniu referendum niepodległościowego. Barcelona stała się epicentrum konfliktu pomiędzy separatystami a rządem centralnym w Madrycie.

    Napisano niedziela, 08 październik 2023 15:22
  • Afgańscy talibowie. Kim są?
    Afgańscy talibowie. Kim są?

    Kiedy słyszymy słowo "Talibowie", nasze myśli często przeskakują do wizji surowego reżimu islamskiego, kamienowania i zakazu dla kobiet uczestniczenia w życiu publicznym. Ale kim naprawdę są Talibowie? Jakie są korzenie tego ruchu i jakie oddziaływanie ma on na Afganistan i cały świat?

    Napisano niedziela, 08 październik 2023 10:46
  • Co to jest Hezbollah?
    Co to jest Hezbollah?

    Bliski Wschód jest od wieków skomplikowanym regionem, w którym współistnieją różne kultury, religie i interesy polityczne. Jednym z najbardziej kontrowersyjnych i dyskusyjnych elementów współczesnej mozaiki politycznej tego regionu jest Hezbollah, libańska organizacja polityczno-wojskowa. Czy Hezbollah to bojownicy o wolność, czy może narzędzie w rękach większych graczy na Bliskim Wschodzie?

    Napisano niedziela, 08 październik 2023 10:27
  • Co to jest Hamas?
    Co to jest Hamas?

    Bliski Wschód, kraina o złożonej historii, pełen konfliktów i sojuszy, przez wieki stanowił tło dla wielu znaczących wydarzeń na świecie. Jego geopolityczne znaczenie często bywa przysłonięte przez jedno z najbardziej kontrowersyjnych i nierozwiązanych konfliktów współczesności – konflikt izraelsko-palestyński. Jednym z kluczowych graczy w tej zawiłej rozgrywce jest Hamas. Ale kim lub czym właściwie jest Hamas? Czy można go jednoznacznie zdefiniować jako organizację terrorystyczną, czy też posiada on głębsze, bardziej złożone oblicze?

    Napisano niedziela, 08 październik 2023 09:54
  • Konflikt izraelsko-palestyński: O co chodzi?
    Konflikt izraelsko-palestyński: O co chodzi?

    Bliski Wschód, krzyżówka cywilizacji, jest świadkiem licznych konfliktów od setek lat. Jeden z nich, konflikt izraelsko-palestyński, jest szczególnie doniosły, dotykając serc i umysłów ludzi na całym świecie. Z korzeniami sięgającymi początków XX wieku, ta walka o ziemię, tożsamość i suwerenność stała się jednym z najbardziej zapalnych i trudnych do rozwiązania sporów międzynarodowych.

    Napisano niedziela, 08 październik 2023 09:40
  • Cesarze Rzymscy: Rządy, dokonania i najważniejsi z nich
    Cesarze Rzymscy: Rządy, dokonania i najważniejsi z nich

    Cesarze rzymscy byli władcami Imperium Rzymskiego, które kontrolowało większość Europy, część Afryki i Azji. Imperium to było jednym z największych i najpotężniejszych w historii świata, a cesarze, którzy rządzili nim przez wieki, wpłynęli na historię, kulturę i społeczeństwo na całym świecie. W tym artykule przyjrzymy się bliżej cesarzom rzymskim, ich rządom, dokonaniom i wpływowi na historię.

    Napisano środa, 05 kwiecień 2023 16:00
  • Starożytny Rzym: Wojny z Barbarzyńcami
    Starożytny Rzym: Wojny z Barbarzyńcami

    Starożytny Rzym był jednym z największych i najpotężniejszych imperiów w historii. Jednym z kluczowych elementów jego sukcesu była siła i potęga armii rzymskiej, która przyczyniła się do podboju i kontrolowania wielu terenów na całym świecie. Jednakże, Rzym był też obiektem inwazji i ataków ze strony różnych ludów barbarzyńskich, co skłoniło do wielu wojen. W tym artykule przyjrzymy się bliżej wojnom Starożytnego Rzymu z barbarzyńcami, ich przyczynom, przebiegowi i skutkom.

    Napisano środa, 05 kwiecień 2023 15:55
  • Starożytny Rzym: Armia - historia, znaczenie i organizacja
    Starożytny Rzym: Armia - historia, znaczenie i organizacja

    Armia rzymska była jednym z najważniejszych w historii świata. W Starożytnym Rzymie była to instytucja, która pełniła wiele różnorodnych funkcji, w tym ochronę terytorium, obronę granic, ale także zdobywanie nowych terenów i ekspansję terytorialną. W tym artykule przyjrzymy się bliżej historii, znaczeniu i organizacji armii rzymskiej.

    Napisano środa, 05 kwiecień 2023 15:50
  • Oktawian August: Pierwszy cesarz Rzymu
    Oktawian August: Pierwszy cesarz Rzymu

    Oktawian August, znany również jako Augustus, był pierwszym cesarzem rzymskim i jednym z najbardziej wpływowych władców w historii świata. Jego rządy trwały od 27 p.n.e. do 14 n.e., a jego wpływ na kulturę, literaturę, architekturę i politykę  widoczny jest aż do dzisiaj.

    Napisano środa, 05 kwiecień 2023 16:06
  • Starożytny Rzym: Kim byli gladiatorzy?
    Starożytny Rzym: Kim byli gladiatorzy?

    Gladiatorzy byli jednymi z najbardziej kultowych postaci w Starożytnym Rzymie. Znani z walk na arenie, byli uważani za symbole siły, męstwa i odwagi. Jednak ich historia i znaczenie były o wiele bardziej złożone i różnorodne niż tylko walki na arenie. W tym artykule przyjrzymy się bliżej historii i znaczeniu gladiatorów w Starożytnym Rzymie.

    Napisano środa, 05 kwiecień 2023 15:40
  • Teatr współczesny: Realizacja Tadeusza Kantora – artysty totalnego
    Teatr współczesny: Realizacja Tadeusza Kantora – artysty totalnego

    U progu XX wieku europejski teatr współczesny przechodził intensywne przemiany, które w następnych latach nazwane zostały Wielką Reformą. Coraz więcej realizatorów sprzeciwiało się dominującej praktyce życia teatralnego – komercjalizacji, gwiazdorstwa, korupcji aktorów oraz hegemonii tekstu dramatycznego, któremu przedstawienie służyło jedynie za środek przekazu. Rozpoczęto zatem poszukiwania nowych form realizacji teatru u boku modernistycznej epoki. Odchodzono od realizmu wystawy. Ustanawiano reteatralizację teatru, teatru umownego czy poetyckiego teatru ogromnego (S. Wyspiański, 1904 rok).

    Napisano środa, 15 marzec 2023 13:22
  • Starożytny Rzym: Wyzwoleńcy
    Starożytny Rzym: Wyzwoleńcy

    W dniu wyzwolenia niewolnik stawał się wyzwoleńcem, a więc wolnym człowiekiem i obywatelem. Mógł od tej pory integrować się ze społeczeństwem, jednak zawsze dzielił go dystans od ludzi wolnych od urodzenia. Z jednej strony wyzwoleniec zobowiązany był do przestrzegania pewnych powinności i reguł, które nie dotyczyły innych obywateli. Z drugiej mógł często liczyć na wsparcie swojego byłego pana, czyli tzw. patrona.

    Napisano czwartek, 16 luty 2023 18:40
  • Heroizm i patriotyzm w antyku
    Heroizm i patriotyzm w antyku

    Heroizm czyli bohaterstwo i poświęcenie dobrej sprawie oraz patriotyzm czyli oddanie własnej ojczyźnie to postawy widoczne już w wiekach starożytnych. Były one jednak rozumiane nieco inaczej niż współcześnie, bowiem w antyku heroizm cechował nieliczne jednostki, ludzi pięknych i młodych, niemal półbogów, a pojęcie patriotyzmu było wysunięte na pierwszy plan – obrona godności własnego narodu była sprawa nadrzędną.

    Napisano wtorek, 17 styczeń 2023 15:14
  • Wojna polsko-bolszewicka 1919-1921: Bitwa Warszawska
    Wojna polsko-bolszewicka 1919-1921: Bitwa Warszawska

    W listopadzie 1918 r. Polska odzyskała niepodległości, lecz walka o ostateczny kształt jej granic trwała nadal. Najbardziej znaczące były działania skierowane przeciwko bolszewickiej Rosji. Batalia ta trwała od lutego 1919 r. do października 1920 r., a jej celem, oprócz walki o granicę, było powstrzymanie fali rewolucyjnej grożącej całej Europie.

    Napisano czwartek, 12 styczeń 2023 14:23
  • Integracja Europejska: Jak to było?
    Integracja Europejska: Jak to było?

    W latach okupacji hitlerowskiej w Europie, w państwach Wielkiej Koalicji rodziły się idee nowego ukształtowania sytuacji europejskiej. Największą aktywność w tym zakresie wykazywali politycy brytyjscy i ruch paneuropejski z centralą, zlokalizowaną w czasie wojny w Nowym Jorku. Natomiast w Londynie powstawały idee unii brytyjsko-francuskiej, polsko-czechosłowackiej i grecko-jugosłowiańskiej.

    Napisano środa, 14 grudzień 2022 11:55
  • II wojna światowa: Kampania wrześniowa 1939
    II wojna światowa: Kampania wrześniowa 1939

    „My w Polsce nie znamy pojęcia pokoju za wszelką cenę. Jest jedna rzecz w życiu ludzi, narodów i państw, która jest bezcenna: tą rzeczą jest honor.” Te słowa wypowiedział na kilka miesięcy przed wybuchem II wojny światowej minister spraw zagranicznych Józef Beck.

    Napisano czwartek, 01 wrzesień 2022 03:37
  • Karol Marks - najniebezpieczniejszy ekonomista w historii. Życie i tezy. Filmy z wykładów.
    Karol Marks - najniebezpieczniejszy ekonomista w historii. Życie i tezy. Filmy z wykładów.

    Karol Marks. Jego dzieła na zawsze zmieniły historię Europy i świata. Skala, jaką osiągnął jego wpływ, zapewne przekroczyłaby jego wszelkie oczekiwania. Przez innego wybitnego filozofa, Paula Ricouera, nazywany mistrzem podejrzenia. Co kryje się pod tym terminem? "Mistrzowie podejrzenia" to inaczej mówiąc ci, którzy nie bali się zakwestionować idei wywodzących się z tradycji myślowej, w której żyli, nierzadko całkowicie zmieniając sposób patrzenia na świat.

    Napisano sobota, 08 styczeń 2022 18:08
  • 3 sylwetki szalonych kobiet II RP - Pola Negri, Tamara Łempicka i Halina Konopacka
    3 sylwetki szalonych kobiet II RP - Pola Negri, Tamara Łempicka i Halina Konopacka

    Rola kobiet w życiu politycznym i społecznym znacznie zyskała na sile w II RP, czyli tuż po odzyskaniu niepodległości. 28.11.1918 stał się dniem, w którym kobiety otrzymały prawa wyborcze i już w kolejnych wyborach parę kobiet pojawiło się w polskim Sejmie jak Gabriela Balicka-Iwanowska z ramienia partii narodowych czy też Zofia Sokolnicka.

    Napisano niedziela, 05 wrzesień 2021 12:40