środa, 16 marzec 2022 15:08

Wielkanoc - zmartwychwstanie

Wielkanoc - zmartwychwstanie Wielkanoc - zmartwychwstanie pixabay

Data Wielkanocy, kiedy miało nastąpić zmartwychwstanie Jezusa, zmienia się z roku na rok. Powodem tej zmiany jest to, że Wielkanoc zawsze przypada w pierwszą niedzielę po pierwszej pełni księżyca po wiosennej równonocy.

Historia Wielkanocy

Nauka specjalizująca się we wczesnym chrześcijaństwie, pokazuje, że datowanie Wielkanocy sięga skomplikowanych początków tego święta i ewolucji na przestrzeni wieków.
Wielkanoc jest bardzo podobna do innych ważnych świąt, takich jak Boże Narodzenie i Halloween, które ewoluowały w ciągu ostatnich 200 lat. We wszystkich tych świętach elementy chrześcijańskie i niechrześcijańskie (pogańskie) nadal mieszały się ze sobą.

Wielkanoc jako obrzęd wiosny

Większość głównych świąt ma jakiś związek ze zmianą pór roku. Jest to szczególnie widoczne w przypadku świąt Bożego Narodzenia. Nowy Testament nie podaje informacji o porze roku, w której urodził się Jezus. Wielu uczonych uważa jednak, że głównym powodem świętowania narodzin Jezusa 25 grudnia jest data przesilenia zimowego według kalendarza rzymskiego. Ponieważ dni następujące po przesileniu zimowym stopniowo stawały się coraz dłuższe i mniej ciemne, była to idealna symbolika narodzin „światła świata”, jak stwierdza nowotestamentowa Ewangelia Jana.

Podobnie było w przypadku Wielkanocy, która przypada blisko innego kluczowego punktu roku słonecznego: równonocy wiosennej (około 20 marca), kiedy występują równe okresy światła i ciemności. Dla mieszkańców północnych szerokości geograficznych nadejście wiosny często budzi ekscytację, ponieważ oznacza koniec mroźnych dni zimy.
Wiosna to także powrót do życia uśpionych przez zimę roślin i drzew oraz narodziny nowego życia w świecie zwierząt. Biorąc pod uwagę symbolikę nowego życia i odrodzenia, było rzeczą naturalną świętowanie zmartwychwstania Jezusa o tej porze roku.

Skąd wzięła się nazwa Wielkiejnocy?

Nazwa obchodów jako „Wielkanoc” wydaje się wywodzić od imienia przedchrześcijańskiej bogini w Anglii, Eostre, którą obchodzono na początku wiosny. Jedyne wzmianki o tej bogini pochodzą z pism Bedy Czcigodnego, brytyjskiego mnicha żyjącego na przełomie VII i VIII wieku. Miesiąc, w którym angielscy chrześcijanie świętowali zmartwychwstanie Jezusa, nazwano po staroangielskim Eosturmonath, odnosząc się do bogini imieniem Eostre. I chociaż chrześcijanie zaczęli potwierdzać chrześcijańskie znaczenie obchodów, nadal używali imienia bogini, aby oznaczyć tę porę roku.

Dla późniejszych chrześcijan, nazwa się utrzymała, a więc Wielkanoc pozostaje nazwą, pod którą Anglicy, Niemcy i Amerykanie odnoszą się do święta zmartwychwstania Jezusa.

Związek z żydowską Paschą

Należy zaznaczyć, że choć w świecie anglojęzycznym używa się nazwy „Wielkanoc”, o wiele więcej kultur określa ją terminami najlepiej tłumaczonymi jako „Pascha” (np. „Pascha” po grecku) – odniesienie, doprawdy, na żydowskie święto Paschy.
W Biblii Hebrajskiej Pascha jest świętem upamiętniającym wyzwolenie narodu żydowskiego z niewoli egipskiej, o czym opowiada Księga Wyjścia. Było to i nadal jest najważniejszym żydowskim świętem sezonowym, obchodzonym w pierwszą pełnię księżyca po wiosennej równonocy.
W czasach Jezusa Pascha miała szczególne znaczenie, ponieważ naród żydowski ponownie znalazł się pod dominacją obcych mocarstw (mianowicie Rzymian). Pielgrzymi żydowscy co roku napływali do Jerozolimy w nadziei, że wybrany naród Boży (tak jak wierzyli) wkrótce zostanie ponownie wyzwolony.
Pewnej Paschy Jezus udał się z uczniami do Jerozolimy, aby obchodzić to święto. Wszedł do Jerozolimy w triumfalnej procesji i wywołał zamieszanie w Świątyni Jerozolimskiej.

Wydaje się, że oba te działania przyciągnęły uwagę Rzymian, w wyniku czego Jezus został stracony około 30 roku naszej ery.Niektórzy z wyznawców Jezusa wierzyli jednak, że widzieli go żywego po jego śmierci, co dało początek religii chrześcijańskiej. Ponieważ Jezus zmarł podczas święta Paschy, a jego naśladowcy wierzyli, że zmartwychwstał trzy dni później, logiczne było upamiętnianie tych wydarzeń w bliskiej odległości.Niektórzy pierwsi chrześcijanie postanowili świętować zmartwychwstanie Chrystusa w tym samym dniu, co żydowska Pascha, która przypadała około 14 dnia miesiąca Nisan, w marcu lub kwietniu. Ci chrześcijanie byli znani jako Quartodecimans (nazwa oznacza „Czternaście”).

Wybierając tę ​​datę, skupili się na tym, kiedy Jezus umarł, a także podkreślili ciągłość z judaizmem, z którego wyłoniło się chrześcijaństwo. Inni zamiast tego woleli świętować w niedzielę, ponieważ uważano, że właśnie wtedy odnaleziono grób Jezusa .
W 325 rne cesarz Konstantyn, który sprzyjał chrześcijaństwu, zwołał spotkanie przywódców chrześcijańskich w celu rozwiązania ważnych sporów na soborze nicejskim. Najbardziej brzemienne w skutkach decyzje dotyczyły statusu Chrystusa, którego sobór uznał za „w pełni ludzkiego i w pełni boskiego”. Rada ta postanowiła również, że Wielkanoc powinna być ustalona na niedzielę, a nie na 14 dzień Nisan. W rezultacie Wielkanoc obchodzona jest teraz w pierwszą niedzielę po pierwszej pełni księżyca równonocy wiosennej.

Zajączek i pisanki

We wczesnej Ameryce święto wielkanocne było znacznie bardziej popularne wśród katolików niż protestantów. Na przykład purytanie z Nowej Anglii uważali, że zarówno Wielkanoc, jak i Boże Narodzenie są zbyt skażone wpływami niechrześcijańskimi, aby można je było celebrować. Takie święta były również okazją do intensywnego picia i zabawy.
Losy obu świąt zmieniły się w XIX wieku, kiedy stały się one okazją do rodzinnego spędzania czasu. Zrobiono to częściowo z chęci, aby obchody tych świąt były mniej hałaśliwe.
Ale Wielkanoc i Boże Narodzenie również zostały przekształcone w święta domowe, ponieważ zmieniło się rozumienie dzieci. Przed XVII wiekiem dzieci rzadko były w centrum uwagi. Jak pisze historyk Stephen Nissenbaum : „…dzieci wrzucono do jednego worka razem z innymi członkami niższych stanów generalnie, zwłaszcza służącymi i uczniami – którzy nieprzypadkowo sami byli na ogół młodymi ludźmi”.
Od XVII wieku coraz częściej uznawano dzieciństwo za czas życia, który powinien być radosny, a nie tylko jako przygotowanie do dorosłości. To „odkrycie dzieciństwa” i zachwyt nad dziećmi miały głęboki wpływ na to, jak obchodzono Wielkanoc.

Właśnie w tym momencie rozwoju święta szczególnie ważne stają się pisanki i zajączek wielkanocny. Zdobione jajka były częścią święta wielkanocnego przynajmniej od czasów średniowiecza, biorąc pod uwagę oczywistą symbolikę nowego życia. Ogromna ilość folkloru otacza pisanki, a w wielu krajach Europy Wschodniej proces ich zdobienia jest niezwykle skomplikowany. Kilka wschodnioeuropejskich legend opisuje, jak jajka zmieniły kolor na czerwony (ulubiony kolor pisanek) w związku z wydarzeniami związanymi ze śmiercią i zmartwychwstaniem Jezusa.

Wielkanocne tradycje

Jednak dopiero w XVII wieku poznano niemiecką tradycję „zająca wielkanocnego” przynoszącego jajka dobrym dzieciom. Zające i króliki od dawna kojarzą się z wiosennymi rytuałami sezonowymi ze względu na ich niesamowitą moc płodności.
Kiedy niemieccy imigranci osiedlili się w Pensylwanii w XVIII i XIX wieku, przywieźli ze sobą tę tradycję. Dziki zając został również wyparty przez bardziej posłusznego i domowego królika, co jest kolejnym wskaźnikiem tego, w jaki sposób skupiono się na dzieciach.
Podczas gdy chrześcijanie obchodzą to święto tej wiosny na pamiątkę zmartwychwstania Jezusa, znajome widoki zajączka wielkanocnego i pisanek przypominają o bardzo starożytnym pochodzeniu tego święta poza tradycją chrześcijańską.

Artykuły powiązane

  • Izrael: Atak policjantów na wiernych w meczecie Al-Aksa w Jerozolimie Izrael: Atak policjantów na wiernych w meczecie Al-Aksa w Jerozolimie

    Policja wtargnęła do meczetu Al-Aksa i zaczęła brutalną pacyfikację wiernych - zarówno mężczyzn, jak i kobiety. Brutalność i bezwzględność izraelskich policjantów widoczne są na filmikach, które natychmiast obiegły social media. Jedna z kobiet modlących się w meczecie relacjonowała, że policja użyła granatów hukowych, z których jeden trafił ją w klatkę piersiową. Według izraelskiej policji, wtargnięcie policjantów do meczetu było odpowiedzią na zamieszki.

  • Hiszpania: Kiedy Sagrada Familia wreszcie zostanie ukończona?
    Hiszpania: Kiedy Sagrada Familia wreszcie zostanie ukończona?

    Po latach oczekiwań i nieustannych prac, słynna Sagrada Familia w Barcelonie, będąca nie tylko symbolem miasta, ale i jednym z najbardziej rozpoznawalnych kościołów na świecie, ma w końcu doczekać się zakończenia budowy. Rozpoczęta w 1882 roku przez katalońskiego architekta Antoniego Gaudíego, ta monumentalna bazylika zaliczona do listy Światowego Dziedzictwa UNESCO, przyciąga uwagę zarówno turystów, jak i ekspertów z całego globu. Prezes organizacji odpowiedzialnej za prace, Esteve Camps, potwierdził, że dzięki zgromadzonym środkom finansowym oraz materiałom budowlanym, Sagrada Familia zostanie ukończona w 2026 roku, czyli dokładnie w stulecie śmierci Gaudiego.

    Napisano środa, 27 marzec 2024 20:26
  • Wino: Ciesz się ulubionym trunkiem, zanim zmiany klimatyczne go zniszczą
    Wino: Ciesz się ulubionym trunkiem, zanim zmiany klimatyczne go zniszczą

    Zmiany klimatyczne stają się coraz bardziej palącym problemem, dotykającym nie tylko ekosystemów, ale i codziennego życia ludzi na całym świecie. Jednym z mniej oczywistych, lecz równie niepokojących aspektów tego globalnego wyzwania jest wpływ, jaki ma on na produkcję wina. Wina, które od wieków stanowią część kultury i tradycji wielu regionów, są obecnie zagrożone przez skrajne warunki pogodowe, takie jak ekstremalne upały i susze. Te zmiany klimatyczne utrudniają uprawę winorośli w wielu tradycyjnych rejonach winiarskich, co prowadzi do zmian w smaku, zawartości alkoholu, a nawet kolorze ulubionych trunków.

    Napisano środa, 27 marzec 2024 20:21
  • Arabia Saudyjska: Pierwszy na świecie park tematyczny Dragon Ball. Film
    Arabia Saudyjska: Pierwszy na świecie park tematyczny Dragon Ball. Film

    Niedługo po śmierci Akiry Toriyamy, legendarne uniwersum "Dragon Ball" otrzyma swoje miejsce w rzeczywistym świecie - pierwszy na globie park tematyczny poświęcony tej serii ma powstać w Arabii Saudyjskiej. Centralnym punktem tego ambitnego przedsięwzięcia będzie świat Son Goku, bohatera dysponującego niezwykłymi umiejętnościami sztuk walki, który wyrusza w poszukiwaniu siedmiu magicznych kul przywołujących smoka spełniającego życzenia. Lokalizacją parku będzie Qiddiya, kompleks rozrywkowy i turystyczny znajdujący się na obrzeżach stolicy kraju, Rijadu. Informację o projekcie podały wspólnie Qiddiya Investment Company oraz Toei Animation.

    Napisano piątek, 22 marzec 2024 20:41
  • Londyn: Nowe dzieło Banksy'ego ożywia miasto!
    Londyn: Nowe dzieło Banksy'ego ożywia miasto!

    Zagadkowy artysta uliczny Banksy ponownie przyciągnął uwagę publiczności dzięki swojemu najnowszemu dziełu, które pojawiło się w północnym Londynie w minioną niedzielę. Artysta ujawnił mural na ścianie w Finsbury Park poprzez serię postów w mediach społecznościowych. Praca artystyczna w inteligentny sposób włącza w swój projekt przycięte drzewo, tworząc iluzję bujnych zielonych liści za pomocą rozpylonej farby. Obok drzewa znajduje się postać trzymająca spryskiwacz, wykonana w charakterystycznym dla Banksy'ego stylu szablonu, co dodaje komentarz na temat interakcji człowieka z naturą.

    Napisano poniedziałek, 18 marzec 2024 21:01
  • Kamil Stawiarz: Nieustępliwość wobec przeciwności losu i spotkanie z Mariuszem Wachem
    Kamil Stawiarz: Nieustępliwość wobec przeciwności losu i spotkanie z Mariuszem Wachem

    Kiedy myślimy o spełnianiu marzeń, często wizualizujemy sobie wielkie podróże, zabytkowe samochody czy luksusowe domy. Dla Kamila Stawiarza, 26-latka z Krakowa, marzenie oznacza coś zupełnie innego. To pragnienie "nowego ucha i wyglądu" i normalności w życiu codziennym. Jego historia to opowieść o nieustępliwości wobec przeciwności losu, siły charakteru i woli walki.

    Napisano poniedziałek, 09 październik 2023 10:46
  • Kanada: Wojtek Gawenda i Polska szkoła artystyczna
    Kanada: Wojtek Gawenda i Polska szkoła artystyczna

    Wojtek Gawenda to nie tylko znany artysta kabaretowy, aktor, autor tekstów i piosenkarz, ale także człowiek o bardzo bogatym życiorysie, dla którego nie ma rzeczy niemożliwych. Jednym z podjętych przez niego wyzwań było prowadzenie w Kanadzie szkoły artystycznej zarówno dla polskojęzycznych jak i angielskojęzycznych młodych artystów.

    Napisano poniedziałek, 13 marzec 2023 17:45
  • Horror: "Mors Meta Malorum" Łukasza Burdzińskiego
    Horror: "Mors Meta Malorum" Łukasza Burdzińskiego

    "Mors Meta Malorum" to druga książka w dorobku Łukasza Burdzińskiego. Autor ten, choć wcześniej znany był jako redaktor, recenzent i felietonista, wszedł w świat literatury grozy z dużym przytupem, kiedy wydał swoją debiutancką "Noc Wigiliną". Jego pierwsza książka okazała się udanym debiutem i znalazła się nawet na ósmym miejscu w zestawieniu najlepszych dziesięciu polskich horrorów.

    Napisano poniedziałek, 16 styczeń 2023 11:53
  • Karnawał: Obrzędy, obyczaje i zwyczaje
    Karnawał: Obrzędy, obyczaje i zwyczaje

    Karnawał trwa od stycznia do lutego lub do początku marca. Dawniej w Polsce nazywano go zapustami. Swoimi korzeniami sięga starożytnej Grecji i Rzymu. Nawiązuje do rzymskich obchodów Saturnaliów, czyli wesołych świąt trwających od jesiennych zasiewów do Nowego Roku.

    Napisano czwartek, 12 styczeń 2023 14:14
  • Disney Plus: Najlepsze filmy
    Disney Plus: Najlepsze filmy

    Zapraszamy na krótki komentarz na temat naszych ulubionych filmów w serwisie streamingowym Disneya. Disney Plus jest pełen genialnych filmów, od klasycznych animacji po najnowsze filmy Star Wars i Marvel. Jednak Disney Plus to nie tylko klasyki Disneya, ale też ogromna – i powiększająca się – biblioteka filmów z 20th Century Fox, którą Disney wykupił kilka lat temu. Ogromny wybór nie ułatwia zadania wyboru filmu lub serialu, dlatego chętnie przedstawimy własne rekomendacje.

    Napisano poniedziałek, 09 styczeń 2023 21:03
  • Schody: Opowieść o śmierci i amerykańskim systemie sądownictwa
    Schody: Opowieść o śmierci i amerykańskim systemie sądownictwa

    Miniserial dostępny na HBO Max jest prawdziwym arcydziełem. Chociaż reżyser ani aktorzy nie mieli łatwego zadania, to stworzyli wspaniałą produkcję, którą każdy powinien obejrzeć. Co się wydarzyło feralnej nocy w 2001 roku?

    Napisano wtorek, 10 styczeń 2023 20:35
  • Obrazy świętych: Jak je dobierać?
    Obrazy świętych: Jak je dobierać?

    Obrazy święte mają ogromne znaczenie w wielu polskich domach. Traktujemy je nie tylko jako symbol, ale także wyjątkową ozdobę. Obrazki religijne mogą także zostać podarowane na prezent nie tylko komunijny, ale także na inne chrześcijańskie obrzędy.

    Napisano poniedziałek, 09 styczeń 2023 20:51
  • Balenciaga: BDSM i seksualizacja dzieci? 
    Balenciaga: BDSM i seksualizacja dzieci? 

    Zdjęcia dzieci leżących na kanapie z pustymi kieliszkami dookoła, misie w ubrankach do BDSM, zabawki erotyczne… a to wszystko w kampanii reklamowej hiszpańskiej luksusowej marki Balenciaga. Czy dom mody naraził się na kryzys wizerunkowy?

    Napisano czwartek, 24 listopad 2022 16:04
  • 1899: Czy serial będzie nowym hitem Netflixa?
    1899: Czy serial będzie nowym hitem Netflixa?

    17 listopada 2022 r. odbyła się premiera nowego serialu twórców Dark. 1899 wzbudza duże emocje na całym świecie, obsada jest iście gwiazdorska, a oczekiwania widzów wobec serialu spore. Czy im sprosta?

    Napisano czwartek, 17 listopad 2022 19:49
  • Pomoc: Zimowa mobilizacja dla Ukrainy – rusza zbiórka Fundacji Pomagam.pl
    Pomoc: Zimowa mobilizacja dla Ukrainy – rusza zbiórka Fundacji Pomagam.pl

    W środę 21 września Władimir Putin w swoim orędziu ogłosił mobilizację rosyjskich wojsk. Fundacja Pomagam.pl ruszyła z oficjalną zbiórką, z której środki zostaną przeznaczone na doposażenie Sił Zbrojnych Ukrainy w sprzęt szczególnie niezbędny zimą oraz na pomoc mieszkańcom dotkniętego wojną kraju.

    Napisano środa, 21 wrzesień 2022 17:47
  • Prepping: 10 korzyści - sztuka przygotowania się na najgorsze
    Prepping: 10 korzyści - sztuka przygotowania się na najgorsze

    Prepping to styl życia, dzięki któremu będziemy gotowi na wszystkie niespodziewane wyzwania, takie jak pandemia, katastrofa naturalna, nagła utrata pracy, awaria elektryczności, niedobór wody, atak terrorystyczny, wojna czy kryzys gospodarczy.

    Napisano sobota, 09 kwiecień 2022 12:01
  • Wielkanoc - zmartwychwstanie
    Wielkanoc - zmartwychwstanie

    Data Wielkanocy, kiedy miało nastąpić zmartwychwstanie Jezusa, zmienia się z roku na rok. Powodem tej zmiany jest to, że Wielkanoc zawsze przypada w pierwszą niedzielę po pierwszej pełni księżyca po wiosennej równonocy.

    Napisano środa, 16 marzec 2022 15:08
  • Muzułmanizm: Swoboda myśli w Islamie. Koran o dżihadzie
    Muzułmanizm: Swoboda myśli w Islamie. Koran o dżihadzie

    Wielu polityków, jak i zwykłych obywateli są przychylni muzułmanom, jak i pojawianiu się ludzi wyznających Allaha. Prześledźmy zagadnienia aspektów tej religii jak dżihad oraz wolność słowa, w oparciu o historię, jak i święte księgi muzułmanów. Dżihad to wojna przeciwko kafirom, która ma służyć wprowadzeniu prawa szariatu. Koran o dżihadzie mówi tak:

    Napisano niedziela, 30 styczeń 2022 19:36
  • Kościół: Wierzyć w ludzi czy w Boga?
    Kościół: Wierzyć w ludzi czy w Boga?

    W Internecie i różnych niezależnych telewizjach możesz oglądnąć wiele programów i wywiadów, często z osobami podobno duchownymi mającymi kontakt z istotami wyższymi, które objaśniają nam działanie naszego świata. Jak do takich rewelacji podchodzić? Na co zwracać uwagę oglądając takie treści?

    Napisano piątek, 28 styczeń 2022 13:12
  • V Światowy Dzień Ubogich: Rozważanie na temat orędzia papieża Franciszka na II ŚDU
    V Światowy Dzień Ubogich: Rozważanie na temat orędzia papieża Franciszka na II ŚDU

    Niedawno 14 listopada 2021 obchodziliśmy V Światowy Dzień Ubogich. Przypomnijmy sobie co napisał papież na II ŚDU. Zostało napisane przez papieża Franciszka orędzie, którego przybliżenie będzie celem poniższego tekstu. Mottem i jednocześnie częścią tytułu tegoż pisma papieża stały się słowa pochodzące z Psalmu 34 – „Oto biedak zawołał, a Pan go wysłuchał”.

    Napisano niedziela, 21 listopad 2021 18:44
  • Zaczytywanie się żywotami Świętych. Święty Antoni z Padwy - film
    Zaczytywanie się żywotami Świętych. Święty Antoni z Padwy - film

    Święci są po to, abyśmy mieli przykład prawego życia na ziemi. Święci Kościoła ukazują nam to, co jest w życiu najważniejsze. W życiu człowieka nie potrzeba aż tak wiele, jak mniemają niektórzy. Potrzeba niewiele, albo tylko jednego. W życiu najważniejsze jest prawe postępowanie, miłosierdzie i wiara, jak nauczał Sam Jezus Chrystus.

    Napisano niedziela, 25 kwiecień 2021 15:29