Energia odnawialna wykorzystująca słońce czy wiatr nie jest na tyle stabilna, aby Polska mogła polegać wyłącznie na niej. Potrzebna jest zatem alternatywa. Jednym z poważniejszych propozycji jest energia jądrowa, która po wielu latach powoli wraca do łask polskiej energetyki. Jaki będzie ich koszt? Kto będzie dostawcą odpowiednich technologii? I w końcu, jakie są korzyści z energetyki jądrowej i czy Polska powinna wybudować elektrownie jądrową?
W jaki sposób Polska wytwarza energię?
Warto na początek skupić się na sytuacji energetyczniej w naszym kraju. Polska stosuje mix energetyczny, czyli strukturę produkcji i konsumpcji energii według różnych nośników energii lub sposobów jej wytwarzania. Innymi słowy jest to podział energetyki ze względu na źródła, z których energia jest produkowana i wykorzystywana. Aktualnie energię elektryczną wytwarza się głównie w elektrowniach: gazowych, węglowych, wiatrowych, atomowych, wodnych oraz przy pomocy energii słonecznej. Mix energetyczny w Polsce kształtuje się następująco:
48% przypada na węgiel kamienny,
25% stanowią odnawialne źródła energii,
17% to energia pochodząca ze spalania węgla brunatnego,
6% przypada na gaz ziemny,
3% to energia wytwarzana z elektrowni szczytowo - pompowych,
1% stanowią inne źródła.
W głównej mierze gospodarka Polski oparta jest na węglu, którego łączny udział wynosi aż 65% energetyki. Aktualne trendy zakładają stopniowe odchodzenie Polski od węgla, do czego też rząd zobowiązał się przed Unią Europejską. Z roku na rok udział węgla w mixie energetycznym ciągle ma tendencję spadkową. Udział węgla w polskiej energetyce w 2009 roku wynosił aż 90%, natomiast 10 lat później w 2019 roku udział ten wynosił 72%.
Kiedy powstanie Polska Elektrownia Jądrowa?
Według programu polskiej energetyki jądrowej harmonogram przedstawia rok 2022 oraz 2023, jako rozpoczęcie wstępnych prac i warunków na jakich będzie się odbywała budowa. Dopiero w 2033 roku według harmonogramu ma być oddany do użytku pierwszy z dwóch bloków elektrownii jądrowej. Elektrownia jądrowa ma powstać w województwie pomorskim, a dokładniej w gminie Choczewo. Zainteresowanie budową elektrowni wykazała amerykańska firma Westinghouse oraz francuski EDF. Koszt prac ma pochłonąć ponad 100 mld zł.
Czy elektrownia jądrowa to dobre wyjście dla Polski?
Paliwo jądrowe ma jedną kluczową zaletę - posiada najwyższą gęstość energii wśród wszystkich innych paliw. Stosunek energii zawartej w paliwie jądrowym do jego objętości i masy jest nieporównywalnie korzystniejszy w przypadku innych paliw. Z łatwością można przetransportować ten rodzaj paliwa m.in. statkiem, pociągiem, a w niektórych przypadkach samolotem.
Kolejną pozytywną cechą jest niski udział kosztu paliwa w koszcie produkcji energii. Koszt całego cyklu paliwowego stanowi 10% - 15% łącznego kosztu wytworzenia energii elektrycznej w elektrowni atomowej. Co to oznacza w praktyce? Jeśli paliwo jądrowe wzrośnie o 50% to spowoduje wzrost kosztów produkcji tylko o 6%. Są to proporcje odwrotne do gazu ziemnego, którego ceny ciągle sie wahają. Niewielki koszt produkcji to dla nas niskie rachunki.
Wdrożenie energetyki jądrowej będzie działało stabilizująco na ceny energii elektrycznej na krajowym rynku w perspektywnie co najmniej 60 lat!
Energia jądrowa to także zalety środowiskowe, bowiem nie emitują dwutlenku węgla oraz innych szkodliwych substancji takich jak pyły czy rtęć.
Czy energia jądrowa to dobra inwestycja?
Istnieje wiele metod obliczania i porównywania kosztów projektów energetycznych, ale najszerzej stosowaną jest uśredniony koszt energii tzw. LCOE. Najważniejszy czynnik wpływający na LCOE jest koszt kapitału przy budowie elektrowni jądrowej. Koszty paliwa, ekspolatacji, konserwacji oraz remonty są zwykle niższe niż w zwykłych elektrowniach. Według danych międzynarodowej agencji energii za rok 2020 średni koszt wytwarzania energii elektrycznej LCOE wynosił dla:
elektrowni węglowej 88$/MWH
elektrowni gazowej 71$/MWH
elektrowni węglowej 68$/MWH
elektrowni jądrowej 32$/MWH
Z tych danych jasno wynika, iż energetyka jądrowa nie ma konkurentów pod względem kosztów wytwarzania energii elektrycznej.
Czy Polska powinna wybudować elektrownie jądrową?
Wypowiedzi polityków wokół elektrowni jądrowej słychać już od wczesnych lat 90. Problem jednak w tym, że od tamtych czasów Polska nie zbliżyła się o krok do celu, chociaż minęło ponad 30 lat.
Energia jądrowa wymaga 3 filarów: silnej woli politycznej, nauki oraz czasu. Pytanie zatem, czy wszystkie te zmienne w końcu się ze sobą połączą?
Według ekspertów energia jądrowa jest potrzebna Polsce na już, a w zasadzie ,,na wczoraj". Zmniejszyłoby to koszty energii elektrycznej, a co za tym idzie - zmniejszyłyby się rachunki za energię elektryczną w gospodarstwach domowych.
