Niedziele handlowe w Polsce
Zakaz handlu w niedziele został wprowadzony stopniowo na mocy ustawy z 1 marca 2018 roku. Głównym celem tych przepisów było ograniczenie pracy w weekendy, by pracownicy handlu mogli spędzać więcej czasu z rodziną. W pierwszym etapie zakaz handlu obowiązywał tylko w wybrane niedziele. W 2020 roku zmiana przepisów ograniczyła handel w niedziele jedynie do siedmiu wybranych dni w roku.
Zgodnie z aktualnym harmonogramem handlowe niedziele przypadają na:
- ostatnią niedzielę stycznia, kwietnia, czerwca i sierpnia,
- niedzielę przed Wielkanocą,
- dwie niedziele poprzedzające Boże Narodzenie.
Dwie handlowe niedziele w grudniu
Grudzień to czas intensywnych przygotowań do świąt. Z tego względu ustawodawcy przewidzieli dwie kolejne niedziele handlowe przed Bożym Narodzeniem. W tym roku przypadają one na 15 i 22 grudnia. Jest to ważne udogodnienie, które pozwala rozłożyć świąteczne zakupy na kilka dni i uniknąć tłumów w sklepach.
Otwarte będą zarówno duże centra handlowe, jak i małe sklepy osiedlowe. To idealna okazja, by zrobić zakupy spożywcze, kupić prezenty dla najbliższych czy zaopatrzyć się w ozdoby świąteczne.
Wyjątki od zakazu handlu
Choć zakaz handlu obowiązuje przez większość niedziel w roku, ustawa przewiduje szereg wyjątków. Są to miejsca, które mogą funkcjonować bez względu na przepisy ograniczające sprzedaż. Wyłączenia obejmują między innymi:
- placówki pocztowe, gdzie co najmniej 40% przychodów pochodzi z działalności pocztowej,
- cukiernie i lodziarnie,
- stacje paliw,
- kwiaciarnie,
- sklepy z prasą i kawiarnie.
Dzięki tym wyłączeniom konsumenci mogą korzystać z podstawowych usług również w niedziele niehandlowe.
Kary za złamanie zakazu
Przepisy dotyczące zakazu handlu są ściśle egzekwowane. Za ich naruszenie przewidziano kary finansowe. Grzywna wynosi od 1000 zł do nawet 100 000 zł w przypadku uporczywego łamania przepisów. W skrajnych przypadkach właściciele sklepów mogą zostać ukarani ograniczeniem wolności.
Egzekwowanie przepisów nadzorują odpowiednie instytucje, które regularnie przeprowadzają kontrole w placówkach handlowych.
Planowane zmiany w przepisach
Nowelizacja ustawy, która czeka na podpis prezydenta Andrzeja Dudy, może wprowadzić istotne zmiany w zasadach dotyczących niedziel handlowych. Sejm uchwalił zmiany, które zakładają:
- wprowadzenie wolnej Wigilii dla wszystkich pracowników handlu,
- umożliwienie handlu w trzech kolejnych niedzielach poprzedzających Wigilię od 2025 roku,
- ograniczenie liczby pracujących niedziel w grudniu do dwóch dla każdego pracownika handlu.
Prezydent Andrzej Duda wyraził poparcie dla pomysłu wprowadzenia wolnej Wigilii. Zaznaczył jednak, że rozszerzenie liczby handlowych niedziel przed świętami wymaga dalszych analiz i debaty.
Korzyści z wolnej Wigilii
Ustanowienie Wigilii dniem wolnym od pracy dla wszystkich pracowników handlu to krok w kierunku poprawy warunków pracy. Obecnie Wigilia jest dniem roboczym do godziny 14. Zmiana przepisów pozwoliłaby pracownikom spędzić ten dzień z rodziną i przygotować się do świąt w spokojnej atmosferze.
Decyzja ta ma szerokie poparcie wśród związków zawodowych i pracowników handlu. Ułatwia także firmom planowanie harmonogramów pracy w okresie przedświątecznym.
Źródło: tvn24 i Trybuna Polska
