Był tytułem cesarskim nadawanym wszystkim kolejnym cesarzom. Po śmierci, Cezara Augusta, tytuł Augusta nadano jego żonie Liwii Druzylli. Była pierwszą, najważniejszą Augustą w historii Rzymu.
Liwia Druzylla była trzecią żoną Gajusza Juliusza Cezara Oktawiana, pierwszego cesarza rzymskiego. To małżeństwo połączyło dynastie Juliuszów (rodzina Augusta) i Klaudiuszów (rodzina Liwii).
Gajusz Juliusz Cezar Oktawian, ur. 23 września 63 r. p. n.e. w Rzymie, jeden z wybitniejszych cesarzy rzymskich, panował od 16 stycznia 27 r. p. n.e. jako Imperator Cezar (przydomek) August.
Czy Rzym miał cesarzową?
Związek Liwii i Oktawiana to miłość i polityka. Oktawian, żeniąc się z Liwią, otrzymał wsparcie rodzin z uprzywilejowanych, wyższych warstw społecznych.
1. Liwia Druzylla zwana Julią Augustą urodziła się 30 stycznia 59 lub 58 p. n.e. Jej matka Alfidia pochodziła z mniej zamożnej rodziny, była córką członka rady miejskiej. Ojciec Liwii, Marek Liwiusz Druzus Klaudianus miał powiązania rodzinne z dynastią Klaudian i Julian.
2. Julia Augusta była matką cesarza Tyberiusza, babką Germanika i cesarza Klaudiusza, prababką cesarza Kaliguli.
3. Pierwszym mężem Liwii był Tyberiusz Klaudiusz Neron, z bardzo starej dynastii Klaudiuszów.
4. Jej mąż popierał Marka Antoniusza. Liwia z mężem i synem Tyberiuszem uciekła do Grecji.
5. Zawarte porozumienie Oktawiana z Antoniuszem pozwoliło Liwii z rodziną powrócić do Rzymu.
6. Została, przedstawiona Cesarzowi w 39 r. p. n.e. będąc, w ciąży z drugim dzieckiem Druzusem.
7. Legenda głosi, że Oktawian natychmiast się w niej zakochał, choć nadal był żonaty ze Skrybonią, która oczekiwała dziecka.
8. Będąc, w szóstym miesiącu ciąży Liwia rozwiodła, się z Tyberiuszem Klaudiuszem Neronem.
Plotka głosiła, że Liwia oczekiwała dziecka Oktawiana. Rozpowszechniali ją zwolennicy Antoniusza.
9. Oktawian rozwiódł się z Scribonią, w dniu, w którym urodziła się jego córka Julia.
10. Liwia i Oktawian pobrali, się 17 stycznia 38 r. p. n.e. Liwia została trzecią żoną cesarza Augusta i pierwszą rzymską cesarzową.
11. Opowieść mówi o zdarzeniu, które miało miejsce wkrótce po ślubie Liwii i Oktawiana. Kiedy nowożeńcy wracali, do swojego domu w Prima Porta przeleciał, ptak, który upuścił z dzioba gałązkę laurową. Liwia posadziła gałązkę, w ziemi, gałązka wypuściła korzenie i rozrosła się bujnie. Cezar, kiedy świętował, swoje zwycięstwa, z gałązek laurowych, robił wieniec zwycięstwa.
12. Trzy miesiące po ślubie Liwia urodziła drugiego syna Druzusa (Nero Claudius Drusus).
Nie wiemy, czy prawdą jest, że Oktawian, gdy urodził się Druzus, podniósł noworodka, co było symbolem uznania go za swojego syna.
13. Wychowaniem dwójki chłopców, zajmował się Tyberiusz Klaudiusz Neron aż do śmierci.
14. Dziecko Oktawiana i Liwii zmarło. Nie mieli wspólnych dzieci, przypuszczalnie problemem były wcześniejsze związki rodzinne, małżeństwa blisko z sobą spokrewnione.
15. Główną siedzibą cesarza był domu na Palatynie. Dom był również rodzinną rezydencją.
16. Innym domem Liwii Druzylii była willa, położona w Prima Porta na północ od Rzymu nad Tybrem.
17. Za życia Augusta wyróżniono Liwię, nadając jej imieniem nazwę miastom.
18. Pomimo ogromnych dóbr i władzy, August i jego rodzina nie afiszowali się swoim bogactwem.
19. Liwia nie upiększała się biżuterią ani zbyt wyszukanymi strojami. Nosiła kolczyki i złotą siatkę na koku. Sama tkała materiał i szyła ubrania dla rodziny. Nosiła tradycyjny strój, tunikę i stolę, długą szatę przewiązaną paskiem, ozdobioną u dołu haftem, na ramieniu spinaną dużą broszą.
20. Zarządzała gospodarstwem domowym oszczędnie i skutecznie.
21. Opiekowała się domem, była zawsze oddana i opiekuńcza, przez co zjednała sobie Oktawiana.
22. August występował publicznie w otoczeniu Liwii i dzieci.
23. Cezar szanował jej zdanie, Liwia była osobą zaufaną, która znała jego tajemnice.
24. Była uprzywilejowanym doradcą męża, odgrywała niezwykłą rolę żony, w świecie gdzie dominował pater familias (ojciec rodziny).
25. August widział Liwię jako kobietę skromną i cnotliwą. Wymagał moralnego postępowania od członków swojej rodziny. Przykładem może być wygnanie córki Julii za „niemoralne prowadzenie”.
26. Do obowiązków Liwii należały typowe obowiązki domowe: wychowanie, opieka i edukacja dzieci.
27. Ołtarz Pokoju (Ara Pacis) został poświęcony w dniu urodzin Liwii 30 stycznia 9 roku p. n.e.
Urodziny kobiet były prywatnym wydarzeniem, nie obchodzono urodzin publicznie. Zdarzenie to było hołdem oddanym Liwii. Ołtarz Pokoju to marmurowa budowla, przedstawiająca cesarza Augusta w otoczeniu rodziny z tłem historycznym i scenami mitologicznymi.
28. Liwia miała duży wpływ na swojego męża, wspierała go w podejmowanych decyzjach, jednak intrygami dążyła do zapewnienia, władzy jednemu ze swoich synów, Tyberiuszowi lub Druzusowi.
29. Zagrożeniem dla synów Liwii byli synowie Julii, córki Augusta, Gajusz, Lucjusz i Agrypa Postumus, spadkobiercy tronu Augusta.
Czy Cesarstwem rzymskim rządziła kiedyś kobieta?
30. Młodszy syn Liwii, Druzus był wybitnym wodzem, cenionym przez legię rzymską i samego Cezara, poślubił ulubioną siostrzenicę Augusta, Antonię Mniejszą. Tyberiusz był kwestorem, namiestnikiem prowincji, konsulem, w końcu głównym dowódcą wojskowym Augusta.
31. Liwii przypisuje się udział w nienaturalnej śmierci Marcellusa, bratanka Augusta.
32. Tragedią dla Liwii, była śmierć jej młodszego syna Druzusa, który spadł, z konia wracając znad Łaby, po kolejnym triumfie, złamał nogę i na skutek gangreny zmarł.
33. Trzeci syn, Agrypa Postumus, był jeszcze bardzo młody, został wygnany, uwięziono go na wyspie z rozkazu Augusta. Posądza się Liwię o wysłanie na wyspę zabójców i zamordowanie Agrypy.
34. Liwii stawia się zarzut winy, za śmierć synów Julii, których August adoptował, ustanawiając ich następcami.
35. Tyberiusz został adoptowany przez Augusta w 4 roku n. e., był jedynym spadkobiercą do rzymskiego tronu.
36. August zmusił Tyberiusza do rozwodu z ukochaną żoną Wipsanią Agrypiną i do poślubienia swojej córki, owdowiałej Julii. Zrealizował w ten sposób plan Liwii.
37. Gdy August umierał, jego żona przygotowywała biuletyny informujące o stanie jego zdrowia.
38. August zmarł 19 sierpnia 14 r. n. e. w Nola. Prawdopodobną datą pogrzebu był 11 września. Tyberiusz w ceremonii pogrzebowej występował jako spadkobierca.
39. Liwia została wdową po boskim Auguście i jego adoptowaną córką, należała do rodziny Julianów, otrzymała imię Julia Augusta (Julia oznacza córkę boga). Adopcja zapewniła jej udział w strefie życia publicznego po jego śmierci.
40. Są to tylko przypuszczenia, plotki, ale posądza się Liwię o zatrucie dania z fig, które podała cesarzowi. Liwia chciała przyspieszyć objęcie władzy przez swojego syna. Większość historyków odrzuca teorię otrucia Augusta.
41. Liwia przez dłuższy czas ukrywała śmierć Augusta, by po powrocie syna ogłosić śmierć Cezara i sukcesje syna.
42. August w testamencie zapisał większość majątku Liwii i Tyberiuszowi. Uczynił z niej patrycjusza, zagwarantował jej nietykalność i nadał jej tytuł Augusta. Po jego śmierci pozwoliło to zachować Liwii status i władzę.
43. Po śmierci Augusta i przypisaniu mu cech boskich Liwia przyjęła godność kapłanki jego kultu, od 42 r. p.n. e. pełniła funkcje reprezentacyjne.
44. Za panowania Tyberiusza w 22 r. n. e Liwia otrzymała prawo używania wozu kultowego, który służył do przewożenia posągów bogów i kapłanek Westy.
45. W 22 r. n. e. poświęciła statuę, swojego męża w pobliżu Teatru Marcellusa.
46. W 24 r. n. e Julia Augusta uzyskała prawo do zasiadania wśród kapłanek i przywileje Westalek.
47. Cezar August nadając jej przywileje, wywyższał ją nawet ponad tych, którzy pochodzili z najznakomitszych rodów.
48. Wzmianki autorów starożytnych nawiązują do propozycji senatorów nadania Liwii tytułu „Matki Ojczyzny”.
49. Tyberiusz, nie miał najlepszych relacji z matką. Często się z nią nie zgadzał, jednak szanował jej autorytet.
50. Tyberiusz bał się ambicji matki, jej wciąż dużego wpływu na politykę. Wyjechał na Capri, by uwolnić się spod jej dyktatury. Liwia rządziła pod nieobecność cesarza. Kiedy Julia Augusta zachorowała, Tyberiusz nie odwiedził jej ani razu.
51. Liwia odrestaurowała świątynie Concordii, rzymskiej bogini zgody i harmonii (ładu w państwie, zgody w małżeństwie).
52. Gajusz Wellejusz Paterkulus, starożytny historyk, autor dzieł wydarzeń historycznych, w których sam brał, udział określa, Liwię jako „najwybitniejszą rzymską kobietę od urodzenia, w szczerości i pięknie”.
53. Owidiusz, poeta rzymski mówi, że Liwia połączyła piękno Wenus z postacią Juno (rzymska bogini życia kobiet, małżonka Jowisza).
Kobieta cesarzem Rzymu?
54. Według Swetoniusza, autora słynnych „Żywotów Cezarów” Liwia miała dostęp do cesarskich dokumentów, sporządzała notatki ze swoją oceną i przekazywała Augustowi.
Przykładem jest sprawa rzymskiego polityka, Gnejusza Korneliusza Cynny Magnusa, wnuka Wielkiego Pompejusza. Po wysłuchaniu argumentów Liwii August odwołał wcześniej zwołane spotkanie doradców i ułaskawił Cynne. Mianował go konsulem zastępczym w 32 r. p. n.e.
55. Augustę ochraniali pretoriańscy ochroniarze oraz osobista służba w liczbie 1000 osób.
56. Liwia zmarła w wieku 86 lat, 29 r. n. e. Tyberiusz przeżył ją o osiem lat.
57. Pogrzeb odbył się z wielodniowym opóźnieniem. Tyberiusz poza udziałem w pogrzebie nie okazał matce czci, zignorował ostatnią wolę Julii Augusty.
58. Mowę pogrzebową na forum wygłosił wychowywany przez Liwię, prawnuk Kaligula (Gajus Cezar).
59. Julia Augusta została pochowana w Mauzoleum Augusta, miejscu spoczynku władcy, jego rodziny i następców.
60. Kilkanaście lat później wolę Liwii wypełnił, cesarz Kaligula. Na jej cześć uchwalono wzniesienie łuku, było to oddanie honoru cesarzowej Rzymu.
61. Wolę Liwii wypełnił również wyśmiewany przez babkę jej wnuk Klaudiusz.
62. Na polecenie cesarza Klaudiusza postawiono również jej posąg w Świątyni Augusta, a Westalki składały jej ofiary.
63. Za panowania Klaudiusza Julia Augusta została zaliczona w poczet bogów, a dzień jej urodzin został ogłoszony świętem.
64. Apoteoza Julii Augusty odbyła się 17 stycznia 42 r. (dzień zaślubin Liwii i Oktawiana). Klaudiusz wydał emisję monet, gdzie awers przedstawiał głowę Augusta, a rewers siedzącą Julię Augustę, trzymającą w prawej ręce kłos i mak a w lewej pochodnie.
65. Była pierwszą kobietą, której portrety wystawiano w całym Imperium, za życia.
66. Julia Augusta, pierwsza Dama Rzymu, była potężnym władcą. Utrzymywała dobre stosunki z rodziną króla Heroda. Julia Augusta hojnie wyposażyła świątynie żydowską w Jerozolimie.
67. Była najbogatszą kobietą Rzymu. Salome, siostra Heroda I Wielkiego z Judei, zapisała Liwii cały swój majątek, w skład którego wchodziły plantacje na, których rosły bardzo rzadkie krzewy kadzidłowca, oraz miasto Archelais.
Na koniec zobacz film o Juliuszu Cezarze z 2002 roku. Jest tam dużo nowinek historycznych.